Monday, 3 February 2025

Eccentric චරිත



"මිනිහ හරිම eccentric පොරක්. වැඩිය කතා බහට යන්න එපා". මේ කියමන ඔබ බොහෝ දෙනෙකු අසා ඇතැයි සිතමි. 

බටහිර සම්මතයන්ට අනුව Eccentric character (විකේන්ද්‍රික චරිතයක්) යනු සාම්ප්‍රදායික නොවන, අනපේක්ෂිත හෝ අතිශයින්ම පුද්ගලවාදී ආකාරයෙන් හැසිරෙන, බොහෝ විට තමන් කැපී පෙනෙන ආකාරයෙන් සමාජ සම්මතයන්ගෙන් බැහැර වන අයෙකි. ඔවුන් කිසිවිටෙකත් තමා සිටින මතයෙන් ඔබ්බට සිතීමටවත් අකමැති, කවුරු මොනවා කිව්වත් එය තමාට අවශ්‍ය විදියට අර්ථ දක්වා ගන්නා පුද්ගලයෙකි. 

ලංකාවේ අය බොහෝ විට eccentric character යන වදන භාවිතා කරන්නේ ඉහත කරුණු වලට අමතරව ඉතා දැඩිව තනි මතයක සිටින, ඒ වෙනුවෙන් පිස්සු විකාර පවා දොඩවන, තමා පමණක්ම හරි යයි සිතාගෙන අන්‍යන් සමග අනවශ්‍ය වාද වල පැටලෙන පුද්ගලයන්ටය. මෙම වදන නොදන්නා අය මේ පුද්ගලයන් "මැන්ටල්" ලෙසද හඳුන්වති. නමුත් "මැන්ටලේ" යන නූතන භාෂා යෙදුම eccentric චරිතයකට වඩා පුළුල් පරාසයක භාවිතාවේ. වෙනත් ආකාරයකින් කිව හොත් eccentric චරිතයද මැන්ටලයකි. නමුත් සියළු මැන්ටල් eccentric නොවේ.

මට මේ ගැන කියන්න සිතුණේ විදේශගතව සිටින උගත් යැයි සම්මත පුද්ගලයෙකුගේ හැසිරීම් රටාව නිරීක්ෂණය කරන විටයි. මේ පුද්ගලයා පිළිබඳව දන්නා කියන ශ්‍රී ලංකාවේ සරසවි කිහිපයකම සේවය කරන අය මම පෞද්ගලිකව හඳුනමි. මා ලංකාවට ආගිය අවස්ථාවල මිතුරන් සමග කෙරුණු සුහඳ කතා බහේදී මේ පුද්ගලයා පිළිබඳවද මාතෘකාව පැමිණි අවස්ථා තිබුණි. 

"අපෝ ඔය හාදය හරිම eccentric character එකක්. තමන්ගේ ආගමයි, දේශපාලන නායකයයි ඇරෙන්න වෙන ලෝකයක් නැහැ. වාදෙට නම් සෙට් වෙන්න එපා. මහා අසූචි ගොඩක්" මේ ඒ බොහෝ දෙනෙකුගේ ප්‍රතිචාරය විය.

Eccentric පුද්ගලයන් සෙසු ලෝකය හොඳ හා නරක කියා ලේබල් කරයි. මෙය මනෝවිද්‍යාවේ හැඳින්වෙන්නේ "personal branding" ලෙසයි. ඔබ essentric චරිතයේ නරක පුද්ගලයෙකු ලෙස ලේබල් වුනොත් ඔබට අයිස්ක්‍රීම් වෙළෙන්දෙකු වුවත් ඔහුගෙන් හොඳක් ඇසිය නොහැක. මෙබඳු පුද්ගලයෙකු ඔබගේ සමාජ මධ්‍යයේ සිටියි නම් මා කියන දේ ඔබට පහසුවෙන් ඔප්පු කරගත හැක. 

මා මේ ලිපිය ලියන්නේ ඔබට යම් පණිවිඩයක් දීමටයි. මේ eccentric චරිත පිළිබඳව අද උදෑසන මා අපේ සරසවියේ මනෝවිද්‍යාව පිළිබඳව ආචාර්යවරයෙකු සමග සාකච්චා කලෙමි. ඔහු ප්‍රකාශ කලේ වියවුල් මනෝභාවයන් අතර "Eccentricity" යන්න  සුව කිරීමට අපහසුම තත්වයක් බවයි. එය දීර්ඝ කාලින ප්‍රතිකාරයකින් පසු යථා තත්වයට ගත හැකි (එයද තාවකාලික වියහැකි) මානසික ගැටළුවකි. මේ නිසා එක අතකින් ඔබ මෙවන් පුද්ගලයන් සමග ගැටීමට යාමෙන් හැකිතාක් වළකින්න. ඔවුන්ගේ කිසිම අදහසකට ප්‍රතිචාර නොදක්වන්න. මුලදී ඔබ ඔවුන් හා සංවාදයකට ගියත් මේ eccentric ගතිගුණ අවබෝධ කරගත් වහාම සංනිවේදනය නවත්වන්න. 

අනෙක් අතට ඔබ, ඔබ ගැනද නිතරම කල්පනාවෙන් සිටින්න. මන්ද තමාටත් නොදැනී තමා ක්‍රමයෙන් eccentric චරිතයක් වෙත යා හැකි නිසාය. 


                               


Friday, 31 January 2025

එහෙ වුනේ මෙන්න මෙහෙමයි


"1965-70 සමයේ ජිවත් වූ සිංගප්පූරු වැසියකු සමග කතා කරන්න. එම යුගය වර්තමාන ලංකාවේ තිරගතවන බව ඔබට දැනේවි".

මා ඉහත පෝස්ට් එක පළකලේ මේ ලිපියට ප්‍රවිෂ්ඨයක් ලෙසය. මා සිතුවා සේම මා දෙන පණිවිඩය නිවැරදිව කියවා ගත හැකි අය වුයේ ඉතාම අල්පයකි. එයට හේතුව ලංකාවේ ඇති "ලේබල්ගත කාරයන්" මානසිකත්වයයි. 

කමෙන්ට් දැමූ බොහෝ දෙනෙක් සිංගප්පුරු වැසියන් දීර්ඝ කාලයක් ඇසුරු කර ඇති හෝ සිංගප්පුරුවට නිතර ආ ගිය අය නොවේ.  ඔවුන් තුල ඇත්තේ සිංගප්පුරුව යනු පාරාදීසයක් වැනි පුරවරයක් යන මනෝ දර්ශනයයි.

NPP කාරයන් සිතුවේ මම මේ රජය විසින් ලංකාව මේ පාරාදීසය කරා කැඳවාගෙන යන බව ප්‍රකාශ කරන බවයි. ඔවුන් ඉමහත්සේ සතුටු විය. NPP විරෝධීන් (UNP, SJB, පොහොට්ටු සහ අනෙකුත් ත්‍රී වීලර් කාරයන්) සිතුවේ මා රජයට කඩේ යන බවයි. ඔවුන් මේ කරුණ ක්‍රෝධයටත් උපහාසයටත් ලක් කරන්න විය. 

මා සඳහන් කලේ ඊට වඩා ඉතා ගැඹුරින් අල්ලා ගත යුතු අනාගත තත්වය පිළිබඳවයි. 

1965 ලී ක්වාන් යූ (LKY) අතට ගත්තේ කන්න අන්නාසි හැර වෙන යමක් නැති, බොන්න වතුර නැති, මෙලෝ ස්වභාවික සම්පතක් නැති භූමි භාගයක් සමග මිලියන දෙකක කුසගිනි හමුදාවකි. ලංඩන් - කේම්බ්‍රිජ් අධ්‍යාපනය ලද ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයේ තෝතැන්නෙහි දේශපානය කියවූ ලී සිය පළමු වසර ඉතා සංසුන්ව සාමකාමිව සමානාත්මතාවයෙන් පාලනය කිරීමට උත්සහ කල බව එකල යමක් තේරෙන වයසේ වූ අද වයෝවෘද්ධ පුරවැසියන් සඳහන් කරයි. 

එහෙත් ඔහුගේ විරුද්ධවාදීන් මාධ්‍ය සමග එකතු වී විශාල රාජ්‍ය විරෝධයක් රට තුල ගොඩනගන්න විය. මේ අතර අන්ත කොමියුනිස්ට්වාදීන්, මුස්ලිම් අන්තවාදීන්, මෙන්ම එතෙක් කල් නොමනා අන්දමින් ධනය ඉපයූ ව්‍යාපාරික ප්‍රජාව සහ රාජ්‍ය සේවකයන්ද විය. අතරින් පතර ඔහුගේම රජයේ සමීපතමයෝද ඔහුට වක්‍රාකාරයෙන් අරියාදු කරන්න විය. 

සිංගප්පූරුව මැලේසියාවෙන් නෙරපා හැරීමෙන් වසරකට පමණ පසු එනම් 1966 වන විට, ඔහුට තව දුරටත් තමා ගමන් කල බ්‍රිතාන්‍ය ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී මාවතේ යා නොහැකි බව අවබෝධ විය. රටේ බහුතරයක් කුමන තත්වයක් යටතේ වුවද තමන් සමග සිටින බව ඔහුට තහවුරු වී තිබුණි  (ඒ ඔවුන්ට වෙන අතක් නොතිබූ බැවිනි). ඔහු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී නිදහසට වඩා ආර්ථික සංවර්ධනය, සමාජ ස්ථාවරත්වය සහ ජාතික පැවැත්මට ප්‍රමුඛත්වය දෙමින් ඉහළ සිට පහළට, ඒකාධිපති පාලන ආකෘතියක් සම්පූර්ණයෙන්ම වැළඳ ගත්තේය. ඔහුගේ ඒකාධිපතිවාදය, දෘෂ්ටිවාදී නොව ප්‍රායෝගික - විනයගරුක, සමෘද්ධිමත් සහ ගෝලීය වශයෙන් තරඟකාරී සිංගප්පූරුවක් පිළිබඳ ඔහුගේ දැක්ම සාක්ෂාත් කර ගැනීමේ ආයුධයක් විය.

සිංගප්පූරුව එවකට මුහුණ දෙන ආර්ථිකය එකතැන පල්වීම, වාර්ගික ආරවුල් සහ භූ දේශපාලනික තර්ජන ඔහුගේ ප්‍රධාන අවධානයන් විය. මේ ගැටළුවලට පිළිතුරු සෙවීමට1966 දී ඔහු තම වෙස් මුහුණ වෙනස් කරගත්තේය.

LKY රජය අභ්‍යන්තර ආරක්ෂක පනත (ISA) යොදාගෙන දේශපාලන විරුද්ධවාදීන් සහ ක්‍රියාකාරීන් විධිමත් චෝදනාවලින් තොරව රඳවා තබා ගැනීම බහුලව සිදු කළේය. බරිසාන් සොසියාලිස් (Barisan Sosialis) වැනි විරුද්ධ පක්ෂ සාමාජිකයින් සිරගත කිරීම හෝ පිටුවහල් කිරීම, සමහර දේශපාලන ව්‍යාපාර දුර්වල කරමින් දැඩි මාධ්‍ය වාරණය සහ පාලනය මෙකල සාමාන්‍ය තත්වයක් විය. පුවත්පත් සහ මුද්‍රණාල පනත මගින් සියලුම පුවත්පත් රාජ්‍යයට පක්ෂපාතීව පවතින බව සහතික විය යුතු යයි අණ කෙරුණි. රජය විවේචනය කරන විදේශීය මාධ්‍ය ආයතන සීමා කරන ලදී. LKY විශ්වාස කළේ දේශපාලන අස්ථාවරත්වය, අභ්‍යන්තර ව්‍යාකූලත්වයට හෝ විදේශීය මැදිහත්වීමට හේතු විය හැකි බවයි.

ගම්බද සහ නාගරික පැල්පත් නගරවල පදිංචිකරුවන් සහ පැල්පත්වාසීන් රජය විසින් ඉදිකරන ලද නිවාස සංවර්ධන මණ්ඩලයේ (HDB) මහල් නිවාස වෙත බලහත්කාරයෙන් ගෙන යන ලදී. වාර්ගික වාසස්ථාන වැලැක්වීම සඳහා, සිංගප්පූරුව HDB මහල් නිවාසවල වාර්ගික කෝටා ක්‍රියාත්මක කළ අතර, මැලේ, චීන සහ ඉන්දියානුවන් මිශ්‍ර ප්‍රජාවන් තුළ ජීවත් වීම සහතික කළේය. LKY විශ්වාස කළේ වෙන් වූ ප්‍රජාවන් වාර්ගික ප්‍රචණ්ඩත්වය ඇති කරන බවයි. මුඩුක්කු සහ ජනාකීර්ණ ගම්මාන ආර්ථික ප්‍රගතියට බාධාවක් ලෙස ඔහු සැලකීය. ඒ වෙනුවට ජනතාව උස් මහල් නිවාස වෙත ගෙන යාමෙන් සංවිධිත නාගරික සංවර්ධනයට සහ යටිතල පහසුකම් සැලසුම් කිරීමට ඉඩ සැලසෙන බව ඔහු විශ්වාස කළේය. 

මුලදී අධික දරිද්‍ර තත්වයෙන් පෙලෙන ජනතාව කැමැත්තෙන් මේ ව්‍යාපෘතියට එකඟ වුවත් තමන්ට යම් භූමි අයිතියක් ඇතැයි සිතූ සමහර මුඩුක්කු සහ පැල්පත් වාසින් අතරින් පසුව යම් විරෝධතාවයක් මතුවිය. නමුත් පොලිසිය හා හමුදාව හමුවේ ඔවුන් නිහඬ විය. 

ශ්‍රම පිරිවැය අඩු මට්ටමක තබා ගැනීමට සහ විදේශීය ආයෝජකයින් ආකර්ෂණය කර ගැනීමට රජය වැටුප් වැඩිකිරීම් යටපත් කළේය. සාමාජික ස්වාධීන කම්කරු සංගම් අහෝසි කරමින් ජාතික වෘත්තීය සමිති සම්මේලනය (NTUC) රාජ්‍ය පාලනයට යටත් කළේය.

වැඩ වර්ජන සාපරාධී ලෙස සලකනු ලැබූ අතර, වැඩ වර්ජන කරන කම්කරුවන් සිරගත කිරීම් ඇතුළු දැඩි දඬුවම්වලට මුහුණ දුන්හ. LKY සිංගප්පූරුව වේගයෙන් කාර්මීකරණය කිරීමට අධිෂ්ඨාන කරගෙන සිටියේය. ශ්‍රමය ලාභදායී ලෙස තබා ගැනීම සහ බාධා කිරීම් වැළැක්වීම නිසා රට බහුජාතික සමාගම් (MNCs) වෙත ආකර්ශනීය කළේය. පාලනය නොකළ කම්කරු ක්‍රියාකාරකම් සහ රජයේ වැරදි කළමනාකරණය හේතුවෙන් අලුතින් ස්වාධීන වූ බොහෝ ජාතීන් (උදා: අප්‍රිකාවේ) දුක් විඳිති. සේවක නිදහස වෙනුවට ආර්ථික ස්ථාවරත්වය සහතික කිරීම මගින් සිංගප්පූරුව මෙම උගුල් මග හැරියේය.

ඉංග්‍රීසි භාෂාව පාසල්වල ප්‍රාථමික භාෂාව බවට පත් කළ අතර මැන්ඩරින්, මැලේ සහ දෙමළ යන භාෂා දෙවන භාෂා ලෙස ඉගැන්වීය. චීන තරුණයින් අතර ඇතිවිය හැකි රැඩිකල් හැඟීම් මැඩපැවැත්වීම සඳහා රජය චීන මාධ්‍ය පාසල් වසා දැමීය. විනයගරුක සමාජයක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා කෙළ ගැසීම, කුණු දැමීම සහ චුයින්ගම්වලට දැඩි දඩයක් පැනවීය නැත්නම් සම්පූර්ණයෙන්ම තහනම් කරන ලදී. දැඩි මත්ද්‍රව්‍ය නීතිවලට සුළු ජාවාරම් සඳහා පවා මරණ දණ්ඩනය ඇතුළත් විය.

සිංගප්පූරුව මූල්‍ය හා තාක්ෂණික කේන්ද්‍රස්ථානයක් බවට පත් කිරීමට මෙම භාෂා ප්‍රතිපත්තිය උපකාරී විය. LKY සාර්ථකත්වය සඳහා අත්‍යවශ්‍යය ජාතික වටිනාකම් ලෙස විශ්වාස කළේ  විනය, අධිකාරියට ගරු කිරීම සහ වෙහෙස මහන්සි වී වැඩ කිරීම බවයි. මේ දැඩි නීති මගින් සිංගප්පූරුව අවුල් සහගත පශ්චාත් යටත් විජිත රාජ්‍යයන්ගෙන් වෙනස් කරමින් පිරිසිදු, කාර්යක්‍ෂම සහ මනා පිළිවෙළක් ඇති සමාජයක් සහතික කළේය.

LKY විසින් උසස් අධ්‍යාපනය ලබන කාන්තාවන්ට වැඩිපුර දරුවන් සිටිය යුතු බවට යෝජනා කළ අතර, අඩු අධ්‍යාපනය ලැබූ කාන්තාවන් ප්‍රජනනය කිරීම අධෛර්යමත් කිරීමට වැඩසටහන් දියත් කළේය. ඔහු විශ්වාස කළේ එක් පරම්පරාවක බුද්ධිය (intelligence) වර්ධනය කල විට එය පාරම්පාරිකව ඉදිරියට යන බවයි. සිංගප්පූරුවේ දිගුකාලීන ප්‍රගතිය රඳා පවතින්නේ බුද්ධිමත් ජනගහනයක් මත බව LKY ගේ අදහස විය.

LKY ට හරිගියාද වැරදුනාද යන්න මේ වන විට ඉතිහාසය විසින් තීරණය කර ඇත. 

තඹුත්තේගම මාධ්‍ය මහා විද්‍යාලයෙන් පැමිණ පේරාදෙණිය සරසවියෙන් උපාධිය ලැබූ අනුර කුමාර දිසානායක යන ගමන දෙස අපි බලා ඉඳිමු. 


                



Sunday, 5 January 2025

වින්ඩ් ස්කිරීමේ කතාව


නව මෝටර් රථ මොඩලයක ඉදිරිපස වීදුරුව හෙවත් වින්ඩ් ස්ක්‍රීන් එක නිර්මාණය කිරීම ඉතා බරපතල කටයුත්තකි. සුරක්ෂිත ධාවනය සඳහා වන ප්‍රමිතීන් අතර එය ඉහලින්ම තිබෙයි. මෝටර් රථයේ මානයන්, තිරිංග පද්ධතිය සහ උපරිම වේගය මත වින්ඩ් ස්ක්‍රීන් එකේ වපසරිය ඉතා නිවැරදිව තීරණය කල යුතුය. මේ සඳහා වර්තමානයේ බොහෝ නිෂ්පාදකයන් AI තාක්ෂණය උපයෝගී කරගනී. 

බොහෝ රටවල අත්‍යවශ්‍ය ප්‍රදර්ශක (වාහන බලපත්‍රය, ආබාධිත ලාංඡනය, ප්‍රවිෂ්ඨ වීමේ අවසරපත්) සඳහා සුක්කානමට ප්‍රතිවිරුද්ධ පැත්තේ යට කෙලවරින් පමණක් කුඩා කොටසක් වෙන් කරන්නේ මේ නිසාය.

දියුණු රටවල ජනතාව වාහනයක ඉදිරිපස පැහදිලිව නොතැබීමේ අධි-අවදානම පිළිබඳව හොඳින්ම දැනුවත්ය. නමුත් බුද්ධිය අභිබවා හැගීම් සහ විශ්වාස ඉදිරියට ආ බහුතරයක් සිටින සමාජයක මෙවැනි මූලික ආරක්ෂණ සිද්ධාන්තයක් පවා ක්‍රියාවට නැගීමේදී විරෝධතා පැන නැගීම ස්වභාවිකය. 

වරදක් නිවැරදි කිරීම පහල සිට ඉහලට, ඉහල සිට පහලට හෝ මැද සිට දෙපැත්තට සිදුකල හැක. වැදගත් වන්නේ කොහෙන් හෝ පටන් ගැනීමයි. 


Friday, 3 January 2025

ධාර්මිෂ්ඨ සමාජයක් හරහා


ජේ ආර් 1977 බලයට පැමිණෙන්නේ රටේ ධර්මිෂ්ඨ සමාජයක් බිහිකරන බවට පොරොන්දු දෙමිනි. ඔහු බලයට පැමිණ මාස කිහිපයක් යන තෙක් පංසල් පල්ලි කෝවිල්වල නොයෙකුත් වැඩසටහන් පවත්වමින් ඒ ගැන රජයේ හොරණෑ වූ ශ්‍රී ලංකා ගුවන්විදුලි සංස්ථාවෙන් සහ ලේක්හවුස් පුවත්පත් වලින් ඉමහත් ප්‍රසිද්ධියක් ලබාදුන්නේය. මුද්දර නිකුත් කළේය. රට වටා උත්සව පැවැත්වූයේය. 

ජේ ආර් ගේ සමය මෙන්ම ඉන්පසු බලයට පැමිණි ඔහුගේ ගෝලයාගේ රාජ්‍ය පාලනයද අවසන් වූ අයුරු අපි දුටුවෙමු. එය අධාර්මිෂ්ඨවයේ ඉහලම කෙලවරකින් කෙලවර විය. චන්ද්‍රිකාගේ සාම තවලම, රනිල්ගේ Regaining Sri Lanka, මහින්ද චින්තනය, මෛත්‍රී-රනිල් දෙකට්ටුවේ යහපාලනය, ගෝඨාභයගේ සෞභාග්‍යයේ දැක්ම මේ ලෙසම ලොප් වූ සංකල්පය. මේ බොහොමයක් කෙලවර වන්නේ සංකල්පීය අරමුණේ ප්‍රතිවිරුද්ධ පසිනි.

මේ සියළුම slogans ආරම්භයේදී අදාළ නායක නායිකාවන්ගේ අන්ධ අනුගාමිකයන්ට කර්ණ රසායන විය. ඒ පිළිබඳව වචනයක් හෝ විවේචනාත්මකව කතාකරන්නන්ට එරෙහිව ඔවුන් අවි අමෝරා ගත්තෝය. 

අද "Clean Sri Lanka" වැඩපිළිවෙල පිළිබඳවද අනුගාමික දැක්මෙහි වෙනසක් මම නොදකිමි.

"ධර්මිෂ්ඨ සමාජයක්" අසමත් වුණේ ඇයිද යන්න සරලව විග්‍රහ කළහොත් ඔබට ඉතිරි සියල්ලම fail වීමේ හේතුව සොයාගත හැක.  එදා එජාප රජයේ බලවතුන්ට මේ සංකල්පය තම චන්ද ගොඩ වැඩි කරගැනීමේ වචන දෙකකින් එහාට වූ හැඟීමක් හෝ අවබෝධයක් නොවීය. බලයට පැමිණි පසු එම සංකල්පය පාටි දැමීමේ නිමිත්තක් පමණක් විය. 

ධර්මිෂ්ඨ සමාජයක් බිහි කිරීමට නම් ඒ සඳහා වූ පුළුල් ජාතික වැඩපිළිවෙලක් මුලින්ම ඉදිරිපත් කල යුතු විය. එදා එවැන්නක් නොවීය. ඉන් පසු වැඩ පිළිවෙලේ අරමුණු කරා යාමට දේශපාලන අධිකාරිය, රාජ්‍ය සිවිල් සේවා අංශය, පෞද්ගලික ව්‍යාපාරික අංශය, විවිධ වූ ජාතික-ආගමික නායකත්ව, සහ සිවිල් පුරවැසියාගේ යුතුකම්, වගකීම්, සහ කාර්යභාරය අර්ථ දැක්විය යුතුය. ඉන්පසු එම වැඩපිළිවෙල බලගැන්වීම සඳහා වූ ක්‍රියාන්විතය දියත්කල යුතුය. ඒ සඳහා කාල රාමුවක් ඉදිරිපත් කල යුතුය. අවසානයේදී අරමුණු එකිනෙක බලාපොරොත්තු වූ පරිදි සාක්ෂාත්  කරගත්තා දැයි තක්සේරුවක් කල යුතුය. මේ මුළු වැඩපිළිවෙල තුලම ක්‍රියාන්විතයේ තිරසාර බව පිළිබඳව මනා ඇගයීමක් නිරන්තරයෙන් කල යුතුය. 

මෙතෙක් ලංකාවේ දියත් වූ කිසිඳු සංකල්පීය වැඩසටහනක මේ සැලැස්ම තිබුණේ නැත. මෑත කාලයට පැමිණියහොත්, ගෝඨාභය සෞභාග්‍යයේ දැක්ම ඉදිරිපත් කලත් එහි ජාතික ප්‍රතිපත්තියක්, ක්‍රියාන්විත සැලසුමක් නොවීය. මේ නිසා බොහෝ තරුණයන් තාප්පවල බලිරූප ඇඳීමෙන් සෞභාග්‍යයට යාමට උත්සහ කළහ, සමහරු නාගරිකව පැවති අධික මිල තක්සේරුවක් සහිත ඉඩකඩම්වල කුඹුරු කොටන්න පටන්ගත්තෝය. මේ විකාරරූපී ක්‍රියා කිසිවක් තිරසාර නොවන බව ඔවුන්ට අවබෝධ නොවූ අතර දේශපාලන අධිකරියෙන්ද කිසිඳු මග පෙන්වීමක් නොවීය. 

අද අපි "Clean Sri Lanka" අඬ හැරය අසමින් සිටිමු. පෙර රජයයන් ඉන්දිරිපත් කල සංකල්ප මෙන්ම මේ වැඩපිළිවෙලද බැලූ බැල්මට යහපත්ය. නමුත් මේ ක්‍රියාන්විතය පිළිබඳව ජනතාව දැනුවත්ද? වැඩසටහනේ අරමුණු කරා යාමට සමාජයේ එක් එක් ස්ථරයේ කාර්යභාරය ගැන ඔවුන්ට වැටහීමක් ඇත්ද? එම කාර්යභාරය සාක්ෂාත් කරගැනීම සඳහා එක් එක් පාර්ශව ගත යුතු ක්‍රියා මාර්ග, ඒ සඳහා වන කාල රාමුව, සහ අවසාන ඵල පිළිබඳව ජනතාව දැනුවත්ද?

පෙනෙන මානයක ඇත්තේ කුමන හෝ අවාසනවකින් මේ රජය අසාර්ථක වුවහොත් ලංකාවේ අනාගතය පිළිබඳව සිතීමටවත් නොහැකි තරමට විරූපී වූ විපක්ෂයකි. එබැවින් මේ ගැන සිතීමට අන්ධ-අනුගාමිකයන් නොවන බුද්ධිමත් ජනතාවට මම ආරාධනා කරමි. නැත්නම් Clean Sri Lanka ද ගැම්මෙන් තාප්පවල රාවණා ඇන්දාට නොදෙවෙනි වනු ඇත.




Tuesday, 31 December 2024

අළු වර්ණාවලියේ දෝලනය වන අපි


"What is the main cause of unhappiness?" (අසංතෝෂයේ මූලික හේතුව කුමක්ද?).

මේ ටික කලකට පෙර මැලේසියාවේදී බෞද්ධ වියතෙක් මගෙන් ඇසූ පැනයකි. ඔහු මගෙන් ප්‍රශ්නය ඇසුවේ මගේ උත්තරය පිළිබඳව උනන්දුවකින් නොවේ. ඔහුගේ ස්වභාවය අනුව මට ඒත්තු ගියේ ඔහුට බුදුදහම ඈඳාගෙන මට දීර්ඝ දේශනයක් දීමට අවශ්‍ය බවයි. 

"මා ඇතුළු සියළු දෙනා සුදු හෝ කළු ලෙස දැකීමයි". ඒ මගේ පිළිතුර විය.

මගේ පිළිතුරෙන් ඔහු මදක් පසුබෑවේය. එය ඔහු බලාපොරොත්තු වූ ප්‍රතිචාරය නොවීය. එබැවින් ඔහු තමාට කීමට ඇති දේ පසෙක තබා මා කියූ දෙය පිළිබඳව විමසා සිටියේය. පහත දැක්වෙන්නේ ඉන් පසු අප දෙදෙනා අතර ඇති වූ සංවාදයේ සාරාංශයයි.

"මට කෙනෙක්ව එපා වුනොත් ඉතින් ජීවිතේටම එපා තමයි" මේ මගේ මව නිතරම කී කතාවකි. කාටත් දුකකදී පිහිටවෙන ඉතා කරුණාවන්ත කාන්තාවක් වූ ඇය කිසිවෙකු සමග කිසිම හේතුවකට දීර්ඝ කාලයක් අමනාප වී සිටිනවා මට මතක නැත. එබැවින් ඇය මේ කතාව නිතරම කිව්වේ ඇයිදැයි මට තවමත් නොතේරෙයි.

පසු කලෙක ලොව පුරා රටවල් ගණනාවක ජීවත්වෙමින් නොයෙකුත් ජාති ආගම් අධ්‍යාපන මට්ටම්වල පිරිස් සමග ගැටී ගැඹුරු ජීවන අත්දැකීම් ලැබෙන විට මට පෙනී ගියේ මගේ මවගේ කතාව ලෝක ස්වභාවය පිලිබඳ අනවබෝධයේ ප්‍රතිමුර්තියක් බඳු බවයි. 

මා දකින ආකාරයට ලෝකයේ සියළු දෙනා සුදු සහ කළු අන්ත දෙකක් අතර වූ අළු පරාසයක (grey spectrum) දෝලනය වෙයි. මේ සුදු සහ කළු අර්ථ දැක්වීමද පුද්ගල-සාපේක්‍ෂ කරුණකි. එනම් මගේ සුදු සහ කළු ඔබේ සුදු සහ කළු වලින් වෙනස් වීමට හැකිය. මා දන්නා බොහෝ දෙනෙක් තමාව සදාකාලිකව සුදු අන්තයේ තබාගෙන අනෙක් අයගේ සුදු කළු පිහිටීම් ලකුණු කිරීමට උත්සහ කරයි. මෙය කෙනෙකුට සිතේ සතුට තුරන් වීමේ ප්‍රධානම හේතුකාරකයයි. 

යම් කාල-අවකාශ රාමුවකදී මට ඉතාම කිට්ටුවන්ත වූ අයගෙන් පවා මා අකමැති දෙයක් සිදුවීමට ඇති සම්භාවිතාව පිළිබඳව මම හොඳ අවබෝධයකින් පසුවෙමි. එසේම මා අකමැතිම පුද්ගලයන්ගෙන් පවා ඊළඟ පැයේදී යහපත් දෙයක් සිදුවීමට ඇති ඉඩකඩ පිළිබඳව මා දැනුවත්ව සිටිමි. මෙය අනෙකාට පමණක් නොව මටද අදාළය. මේ නිසා මට "කිසිවෙක් සදහටම එපා වෙන්නේ නැත" (I never hate anyone). එසේම මට වඩාත් සමීප වූ කෙනෙකුගෙන් සිදුවන සිත් තැවුලකට, ක්ෂණිකව ඇතිවන තරහව, ශෝකය සහ කලකිරීමෙන් ඔබ්බට මා දීර්ඝ කාලීනව කම්පා වන්නේ හෝ අසතුටු වන්නේද නැත. 

වසර 2025 ඔබත් සතුටින් සැහැල්ලුවෙන් ගත කරන්න.



                   


Saturday, 7 December 2024

රිලා ඝාතනය සහ මිරිස් ගෑම


රිලවුන්ගෙන් වගාවට වන හානිය අවම කරගැනීම සඳහා ගස් වල මිරිස් ගෑම සහ දීර්ඝ කාලීන විසඳුමක් ලෙස සතුන් වන්ධ්‍යකරණයට භාජනය කිරීම (ආහාර සමග මිශ්‍ර කර දෙන වන්ධ්‍යකාරක) වෙනත් රටවල අත්හදා බලා ඇති බව මම පැවසුවෙමි. 

මා එසේ පවසන්නේ සත්ව ඝාතනයට මගේ ඇති විරෝධතාවයක් නිසා නොව රිලවුන් මැරීම මේ ගැටළුවට තිරසාර විසඳුමක් නොවන නිසාය. රිලා මස් කෑම හෝ එය ප්‍රවර්ධනය කිරීම ලංකාවේ ප්‍රායෝගික නොවේ. මේ නිසා රිලවුන් මැරීම මෙන්ම මළකුණු කෙටි කාලයකදී පිළිස්සීම හෝ වැළලීම මෙම ව්‍යාපෘතියේම අංගයක් විය යුතුය. රිලවෙකු මැරීමේ එකම ප්‍රායෝගික ක්‍රමවේදය රයිෆලයකින් වෙඩි තැබීමයි. වායු රයිෆල් වලින් වෙඩි තැබීමෙන් බොහෝ විට සිදුවන්නේ රිලවුන්  මියයාම වෙනුවට තුවාල ලැබීම සහ තුවාල ලත් රිලවුන් බලාපොරොත්තු නොවන ස්ථාන වල මිය යාමයි. මෙය විශාල පාරිසරික අර්බුදයකට මුල් විය හැක. 

මේ අනුව රිලවුන් මරාදමා මේ ගැටළුව විසඳීමට නම් පුහුණු වෙඩික්කරුවන් යොදාගෙන රිලවුන් සාමුහික වශයෙන් ඝාතනය කල යුතුය. දැනට අඩුම වියදම ඇති රයිෆල් උණ්ඩයක් රුපියල් 700 ක් පමණ වෙයි. මේ අනුව 100% සාර්ථකව රිලවුන් මිලියනයක් මැරීමට (සෑම උණ්ඩයකටම ඝාතනයක් සිදුවීමට) පමණක් රුපියල් මිලියන 700 ක් වැය වෙයි. රිලා මළකුණු සෞඛ්‍යාරක්ෂිතව ඉවත්කිරීමේ වියදමද මෙයට එකතුවේ. නමුත් මේ මිළටත් වඩා භයානක ප්‍රතිඵලය වන්නේ වෙඩික්කරුවන් දහස් ගණනක් පුහුණු කර රයිෆල් හා උණ්ඩ සමග සමාජයට මුදා හැරීමයි. රිලවුන් මරා දමා අවසන් වූ පසු මොවුන්ට කරන්නේ කුමක්ද යන ගැටළුවට මුලින්ම පිළිතුරක් සෙවිය යුතුය. ලංකාවේ සිදුවන දරුණු ගණයේ අපරාද වලින් 80%ට වඩා හමුදා සේවයේ නිරත වූ හෝ සේවයෙන් නොදන්වා ඉවත් වූ සෙබළුන් සම්බන්ධ සිදුවීම් බව අප අමතක නොකළ යුතුය. 

ගස්වල Carolina Reaper හෝ ආදේශක මිරිස් වර්ගයක් තැවරීම පිළිබඳව මා මුලික අදහස පමණක් ඉදිරිපත් කලෙමි. මෙහිදී ගල්වන පාප්පයේ මිරිස් සාන්ද්‍රණය, ගසේ මෙම පාප්පය ගැලවිය යුතු කොටස, එය වර්ෂාවේ දියවී යාම අවම කරගැනීමට එකතුකළ යුතු අමතර ද්‍රව්‍ය, පොල් කඩන්නන්ට අවම බලපෑමක් ඇතිවන පරිදි එම කාර්ය සිදුකිරීමේ ක්‍රමවේද, පොල් වත්ත අවට ඊට ලඟින් ඇති වෙනත් උස ගස් ඉවත් කිරීම ආදී කාරණා රාශියක් පිළිබඳව එක්කෝ පර්යේෂණ කල යුතුය නැත්නම් දැනටත් ඇති දැනුම් පද්ධති භාවිතා කල යුතුය. මගේ පෝස්ට් එක share කල අයගේ පිටුවල සමහරුන් දක්වා ඇති අදහස් දකින විට සිතෙන්නේ ලාංකිකයා තව බොහෝ සෙයින් බුද්ධිය වර්ධනය කරගත යුතු බවයි. 



                 

Friday, 6 December 2024

කටුනායක සිට කොල්ලුපිටියට සංචාරක ඇසකින්


කටාර් සිට කොළඹට පැමිණි ගුවන් යානය මගීන්ගෙන් පිරී තිබුණි. අපට එමිරේට්ස් ගුවන් යානයක් වෙන් කරගත නොහැකි වූයේ එවන විට එහි සාමාන්‍ය මිලට වූ සියලුම ආසන වෙන්වී තිබූ බැවිනි. මෙහි අර්ථය ලංකාව තව දුරටත් පාඩු ලබන ගමනාන්තයක් නොවන බවයි. 

කටුනායක ගුවන් තොටුපලේ කාර්ය මණ්ඩලය කාර්යක්ෂමය. සිනහ මුසු මුහුණින් යුක්තය. එහෙත් ආගමන විගමන අංශය මීට වඩා ආචාරශීලි සහ සිත්ගන්නා සුළු අභිනයන්ගෙන් (attractive gestures) යුක්ත වුවා නම් වඩාත් යහපත් බව මට හැඟෙයි.

 සංවර්ධනය වෙමින් පවතින කුඩා රටක ගුවන් තොටුපලක් ලෙස කටුනායක ගුවන්තොටුපළ අලංකාරය. පිරිසිඳුය. නවීන ගුවන්තොටුපළක ඇති බොහෝ අංග වලින් සමන්විතය. එහෙත් එහි කුඩා බව දැනෙන්නේ මගී ඝනත්වය අධික නිසාය. අප බලාපොරොත්තුවන වසරකට මිළියන 5 ක සංචාරක ඉලක්කයට යාමට නම් මෙහි වපසරිය අඩුම තරමින් තුන් ගුණයකින්වත් වැඩි කල යුතුය. 

ගුවන් තොටුපළෙහි එක කොටසක් භෝජනශාල (Food court & restaurents) සඳහා වෙන්කර තිබීම ඉතා වැදගත්ය. දැනට ඇති ආහාර පාන විකුණන කුඩා කුටි තුල ඇත්තේ හාස්‍යජනක මිළ ගණන්ය. පිටත රුපියල් 80කට පමණ මිළ ලකුණු වන රෝල් (chinese roll) එකක් එම කොලිටියෙන්ම රුපියල් 750 ට මිළ සලකුණු කර ඇත. මේ ගණනට මිළ යෙදුවාට කමක් නැත. නමුත් රෝල් එක අඩුම ගණනේ Sponge එකේ කොලිටියටවත් තිබිය යුතුය. 

රේගුව පසුකර එලියට එන විට ඇත්තේ අවිධිමත් පරිසරයකි. ටැක්සි කාක්කන් සහ සිම්පත් විකුණන තරව්කරුවන්ගේ කරච්චලය මෙන්ම අමුත්තන්ගේ පර්යන්තයේ ඇති තදබදයද ඇසට-කණට ප්‍රිය පරිසරයක් නොවේ. මේ කොටස විධිමත් සහ අලංකාර ගෘහ නිර්මාණ කලාංගයක් බවට පත්කළ යුතුය.

සාමාන්‍යයෙන් ශීත පරිසරයක සිට පැමිණෙන අයෙකුට වායුසමනය කල කොටසින් ඉවතට පැමිණෙන කල දැඩි උෂ්ණත්වයක් එකවරම දැනීම ස්වභාවිකය. නමුත් මෙම හැඟීම ඉතා කටුක වන්නේ එම කොටසේ (මාර්ගය සමග ඇති පදික වේදිකාව) එහි සිටින අධික ජනගහණය නිසාය. මෙම කොටස තරමක් විධිමත් කිරීමට යම් වැඩපිළිවෙලක් අවශ්‍යය. මන්ද සංචාරකයා මුලින්ම රටේ පරිසරය පිළිබඳව අත් විඳින්නේ මේ අවස්ථාවේ නිසාය. 

ගුවන් තොටුපළේ සිට හයිවේ එක ඔස්සේ පැමිණෙන ගමන ඉතා සුන්දරය. හරිත දුපතක වෙරළාසන්න තීරයක ගමන්කිරීමේදී ඇතිවන සුවදායක හැඟීම එහිදී හදවතට දැනේ. මෙම සිහිනය බිඳ වැටෙන්නේ අධිවේගී මාර්ගය පසුකල සැනින් එළඹෙන ඔරුගොඩවත්ත traffic light අසල වාහනය නැවැත්වූ විටයි. දකුණු දෙසින් පෙනෙන ඔරුගොඩවත්ත මහල් නිවාස සංකීර්ණය ඇසට ඉතාම කටුක දසුනකි. දශක ගණනාවක් හෝ සමහර විට සියවසක් පමණ පැරණි නඩත්තු නොකළ මේ මහල් නිවාස ඉතා අවලක්‍ෂණ සහ අන්තරායකර දසුනක් මවා පායි. එය රටේ දුප්පත්කමේ කැඩපතක් බඳුය. මේ නිවාස පද්ධතිය ඉවත් කර එහි මහල් 50-60 කින් යුත් සුපිරි ගොඩනැගිලි සංකීර්ණයක් සාදා දැනට එහි සිටින පදිංචි කරුවන්ටද එම condominium එකෙන් නිවාස ලබා දීමෙන් ඔවුන්ටද සාධාරණයක් ඉටුවෙයි. 

ඉන් පසු අපි පංචිකාවත්ත හරහා පුරහලට පැමිණියෙමු. මරදාන, පංචිකාවත්ත ආදී ප්‍රදේශ කෙටි කලකින් බොහෝ සෙයින් වෙනස්විය යුතු යයි මම නොසිතමි. ඕනෑම රටක එහි පවතින ආකාරයේ කර්මාන්තබද උප-නගර දක්නට ඇත. එය සංචාරකයාට එතරම් අරුමයක් නොවේ. එහි පවතින වාහන තදබද අඩු කිරීමට යම්කිසි පියවරක් ගන්නේ නම් යෙහෙකි. 

පුරහල, සහ කොල්ලුපිටිය (ලිබර්ටි වට රවුම, ඩුප්ලිකේෂන් පාර, ගාලුපාර සහ marine drive එකට වැටෙන හරස් පාරවල්) කියන්න තරම් වරදක් නැති ප්‍රදේශය. ඉන්දියාවේ බොහෝ නගරවලට වඩා මේ ප්‍රදේශ අතිශයින් පිරිසිඳුය, පිළිවෙලය. 

Marine drive එක නම් අපතේ දැමූ ඩොලර් ආකාරයක් වැනි යැයි මට සිතෙයි. මේ ලියන අවස්ථාවේද මම හෝටලයේ බැල්කනියේ සිට රළ නගන ඉන්දියන් සයුර දෙස බලා සිටිමි. මට පෙනෙන තෙක්මානයේ දැන් වෙරළ තීරයක් නැත. මුහුද රේල් පාරට යාබද වූ ගල්පර දක්වාම පැමිණ ඇත. මේ තීරයේ කොල්ලුපිටියේ සිට දෙහිවල දක්වා වූ කොටස Marine Food Line එකක් කල හැකි යැයි මට සිතෙයි. වෙරළට යාබද මුහුදේ ලී අට්ටාල (wooden platforms) මත ඉදිකළ පොල් අතු/පන්/පිදුරු, ලී ආත්දියෙන් ආවරණය වූ කබාන හැඩයේ භෝජනාගාර ගණනාවක් මේ තීරයේ ඉදිකළ හැක. එලෙසම බෝට්ටු, පාරු, බත්තල් ආදියෙහි ඉදිවූ පාවෙන භෝජනාගාර මෙන්ම කොල්ලුපිටියේ සිට පානදුර දක්වා වෙරළට සමාන්තරව ගමන් කරන විශාල බෝට්ටු මත ඇති භෝජනාගාර මෙම ප්‍රදේශයට හඳුන්වා දිය හැක. 

මේ අතරම කොල්ලුපිටිය, බම්බලපිටිය, වැල්ලවත්ත, දෙහිවල යන දුම්රිය ස්ථාන සියළු විවේකාගාර පහසුකම් සහිත colonial appearence එක ඇති ගොඩනැගිළි ලෙස වැඩි දියුණුකිරීම ඉතා සිත් ඇදගන්නා සුළු දසුනක් විය හැක.