රජුන් ගිය මග ගිය මහැඳුරු නලීන්

"නලීන් ද සිල්වා ගෙන් යමක් ගත්තේ ඔහු වටා සිටි ගෝලබාලයන් නොව ඔහුට එරෙහිව එදා මේස පුටු උඩ නැග කෑගැසූ විරුද්ධවාදීන්ය" 

මෑතකදී හිතමිතුරු සේනක වෙත්තසිංහ විසින් පලකළ තිබූ මේ අදහස දුටු විට මගේ මනස වසර 37ක අතීතය පුරා ඔබමොබ දිවයන්න විය. අපේ සරසවි අතීතය මනසේ අනිත්‍ය ස්වභාවය මනාව පිළිබිඹු කරන කැඩපතක් බඳුය. එදා නොයෙකුත් මතවාද සහ ලේබල්වලට ගොනුවී සිටි මිතුරු පසමිතුරු උදවිය අද චෙස් පෙතක ඉත්තන් සේ හැමතැනම විසීරී ඇත. මේ අතර බිෂොප්ලා කිහිප දෙනෙක්ද නොසිටින්නේම නැත. 

මහාචාර්ය නලීන් (අපිට නම් ඩොක්ටර් නලීන්) මට ජිවිතයේ හමු වූ අමතක නොකළ හැකි චරිතයකි. මා ජිවිත කාලයේදී ගුරුවරයෙකුට එරෙහිව සටනක් කල එකම පුද්ගලයා ඔහුය. එසේම මම ජීවිතයේදී තවත් කෙනෙකුගෙන් වැඩියෙන්ම යමක් ගත්තාද ඒද ඩොක්ටර් නලීන්ගෙන්මය. ඔහුගෙන් ගත යුතු දේ ගෙන නොගත යුතු දේ පෙරා දැමීමට තරම් හැකියාවක් තිබීම ගැන මම අදටත් සතුටු වෙමි.

ඩොක්ටර් නලීන්ගේ කතාවේ අපි දකින්නේ එක්තරා තැනක සිටය. ඒ කතාව ජාතික චින්තනය ලෙස ලේබල් ගත වූ (හෝ ලේබල් ගත කල) තැන සිටය. නලීන් නැමති තරුණ සමාජවාදියා ගැන අපගේ පරම්පරාව දන්නේ නැත.

ඔහුගේ දැක්ම සහ ප්‍රායෝගික හැසිරීම පිළිබඳව කෙටි ලිපියකින් සාකච්ඡා කිරීම උගහටය. එබැවින් මෙහිදී මම ඒ ගැන වැඩි ගැඹුරකට නොයමි. මට හැඟෙන ආකාරයට සියළුම ආටෝප, ආභරණ (lipstick, powder & paint) අයින් කල විට ඩොක්ටර් නලීන් පවසන්න උත්සුක වූයේ "විශ්ව ස්වභාවය පිළිබඳව වෙනත් බොහෝ සමුහයන්ට වඩා ලංකාවේ ජිවත් වූ බෞද්ධයන් තුල අවබෝධයක් තිබුණා" යන පණිවිඩයයි. නමුත් ඔහු එය ඉදිරිපත් කල ආකාරයෙන් ගම්‍ය වුණේ "සිංහල බෞද්ධයා ලෝකයේ සියල්ලන්ට වඩා අති උතුම්, පරම පවිත්‍ර, නිර්මල, ශ්‍රේෂ්ඨ ....... ජාතියක්" වැනි හැඟීමකි. ඔහුට ගෝලබාලයන් වශී වුනේද මේ නිසාවෙනි. මේ අදහසට අනුයුක්ත වූ විට තමන්ට තමන්ම ගසා ගන්නා සිංහල-බෞද්ධ ලේබලය මේ ගෝලබාලයන්ට "ගැම්මක්" විය. අද දක්වා මේ ප්‍රවණතාවය මම ඔහු පසු පස යන්නන් තුල දකිමි. මේ හැඟීම ඩොක්ටර් නලීන්ටත් ගැම්මක් වුණාදැයි මට සැක සිතෙයි. 

ඩොක්ටර් නලීන්ගේ මූලික පණිවිඩය යයි මට හැඟෙන සංකල්පය ඔස්සේ සිතන විට අපව ක්‍රමයෙන් කුඩා වෙමින් ගොස් නොපෙනෙන අංශු මාත්‍රයක් බවට පත්වේ. මේ තුල අප අහ්ලාදජනක (blissful) නිරවුල් වසමක් (domain) තුලට පිවිසෙයි. යමක් අල්ලා ගැනීමෙන් හෝ යමක් තුලට ලේබල් ගතවීමෙන් තොරව එය විශ්ලේෂණය කිරීමේ හැකියාව ඒ සමගම මතුවෙයි. මට මානසික අවස්ථිතිය යන සංකල්පය පිළිබඳව හැඟීම ඇතිවන්නේද මේ ඔස්සේ කල්පනා කරන විටය. භෞතික විද්‍යා ආචාර්යවරයෙකුගෙන් පටන් ගෙන අධි-වෝල්ටීයතා ඉංජිනේරු විද්‍යාව පිළිබඳව මහාචාර්යවරයෙකු දක්වා පැමිණි ගමනේදී මට මේ සංකල්පය ඉතා ප්‍රයෝජනවත් විය. මම ආ ගමන ගැන මට ඇත්තේ විශාල සතුටකි. එහෙත් එහි ආඩම්බරවීමටවත් අන් අයට වඩා මා උසස් යයි සිතීමටවත් කිසිවක් නොමැති බවත් මම පැහැදිලිවම අවබෝධකරගනිමි. මම කෙතරම් කුඩා දැයි මම නිතර සිහි කරමි. කුඩා වීම විශාල භාග්‍යකි. එයත් ඩොක්ටර් නලීන් විසින් දුන් දේ තෝරා බේරා පෙරා ගැනීමේ ප්‍රතිඵලයකි. 

අනෙක් අතට ඩොක්ටර් නලීන්ගේ ගෝලයන් යයි ලේබල් ගසා ගත් බොහෝ දෙනා ගමන් කලේ මීට වඩා අංශක 180 පරස්පර දිශානතියකය. ඔවුන් කෙමෙන් විශාල වන්න විය. ප්‍රෞඩ සිංහල-බෞද්ධ ඉතිහාසයකට ලේබල් ගතවී ඒ පිළිබඳව ආඩම්බර වීම හැරෙන්න ඔවුන් ඩොක්ටර් නලීන්ගෙන් ගත් දෙයක් නැතැයි මට සිතෙයි. අදත් ඔවුන් එසේමය. ලේබල ගත වී ආඩම්බරයෙන් සිත පුරවා ගෙන විශාල වූ විට සිතට දැනෙන බර, වේදනාව, ක්‍රෝධය, වෛරය වැනි ආවේග සමග ඔවුන් දැඩි ලෙස ගැටෙති. සිදුවිය නොයුත්තක් සිදුවිය. එය අවාසනාවකි. ඩොක්ටර් නලීන්ගෙන් ගත යුතු බොහෝ දේ ලබා නොගෙනම අපතේ ගියේය. ඒ වෙනුවට ඔහුගෙන් නොගත යුතු දේ බොහෝ දෙනෙක් ලබා ගත්තෝය. මෙය ඩොක්ටර් නලීන්ගේ communication skills වල අඩුපාඩුවක්ද නැත්නම් ඔහුගේ පෞරුෂයේ අඩුපාඩුවක් දැයි මට නොතේරේ.

බොහෝ කුඩා මිනිසුන් බොහෝ විශාල දේ අදටත් අපට ඉතිරිකර මතුපිට පස බවට පත්ව ගියෝය. ඔවුන්ගේ නම් ගම් කිසිවක් ඔවුන් සඳහන් කර නැත. සුවිසල් විශ්වය තුල ඔවුන් දුහුවිලි කැට බව ඔවුන් වටහා ගන්න ඇත. මේ විසල් ඉඳිකිරීම්වල අයිතියට නම් ගසා ගත්තෝ රජුන්ය. ඔවුන් හැකි තාක් විශාල වීමට උත්සහ කළහ. නමුත් පතුපිට පසේදී ඔවුන්ගේ වෙනසක් නැත. 

මම කිහිපවරක්ම කී කතාවක් නැවත කියමි. අදාළ උදවිය උරණ නොවී ඒ ගැන යථාවාදීව සිතන්න. 

"නලීන් ද සිල්වා විසින් කඩා බිඳ දමන බටහිර චින්තනයේ තාප්පවල ගල් වැලි වලින්ම ඔහුගේ ගෝලබාලයෝ තවත් විශාල පවුරක් තමන් වටා බැඳ ගෙන එහි සිරකරුවන් බවට පත්විය".