ආගම දහම කා වෙනුවෙන්ද?

යම් ආගමක්, දහමක්, දර්ශනයක් ඔබ  ප්‍රයෝගිකව පරිහරණය කරනවාද? එයින් ඔබට සතුටක්, සැහැල්ලුවක්, තෘප්තියක්, ඇතිවුණා යයි සිතෙනවාද?

එසේ නම් එම දහම අන්‍යන්ට ඉදිරිපත් කරන්න හෝ මතු පරපුර වෙනුවෙන් සුරක්ෂිත කරන්න මැලි නොවන්න. ඒ සඳහා ඔබට අයිතියක් ඇත. 

මෙය කරන්නේ කෙසේද?

දහම හා ඒ ආශ්‍රිත කරුණු ග්‍රන්ථාරූඩ කරන්න. ඔබ දකින දහම් පණිවිඩය අනෙකාට ලබා දීමට ලිපි, කවි, ගී ලිවීම ඇතුළු සාහිත්‍ය කටයුතුවල යෙදෙන්න. දහම් සාකච්චා පවත්වන්න. අන්‍යයන්ට දහම හා සම්බන්ධවීමට පහසුකම් සලස්වන්න, ඒ හැම දේටම ඉහලින් ඔබ දහමෙහි හැසිරෙන්න. 

ඔබත් භාවිතා නොකර, පෙට්ටගමක තැම්පත් කර අගුළු දමා, ලෝකයටම බැන වදිමින්, ආඩපාලි කියමින්, කඩුවක් වනමින් පෙට්ටගම වටේ කැරකුනා කියා ආගමක් රැකගත හැකිදැයි ඔබම සිතා බලන්න. විශේෂයෙන්ම බුදු දහම එසේ රැකගත හැකිද? 

මදක් නැවතී සංසුන්ව සිහි බුද්ධිය අවදිකරගෙන සිතන්න. 

ඔබ ආගම දහම තුල එම ඉගැන්වීම් වලට අනුකූලව හැසිරෙනවාද?

ඔබට ආගම දහම තුලින් ලැබුණු යහපත් දේ මොනවාද?

ඔබට අවශ්‍ය ඒ යහපත් දේ ලොව ලබනවා දකින්නද?

ඔබ වෙහෙසෙන්නේ ඒ වෙනුවෙන්ද? 

එසේ නොමැති නම් ඔබට අවශ්‍ය ආගමික ලේබලයේ නාමයෙන් සමාජ රැකවරණයද?

ඒ රැකවරණය වෙනුවෙන් ඔබ ඔබගේ මනසේ ශාන්තිය, සතුට, සැනසුම, සැහැල්ලුව කැපකරන්න සුදානම්ද?

එලෙස කිරීමෙන් ඔබට හෝ ලෝකයට පලක් ඇත්ද?

ඔබවත් භාවිතා නොකරන ආගමක් දහමක් රැකගන්න හැදීමේ අර්ථය කුමක්ද? 

අවසානයේදී ඔබ ආගම රැකගන්න කියා කරන්නේ ඔබේ හිත ක්‍රෝධයෙන් වෛරයෙන් පුරවා ඔබව හිඟා නොකා හිඟා කන තත්වයට පත්කළ දේශපාලක තක්කඩියන් රොත්තක් වෙනුවෙන් ඔබේ සැපත නැවත නැවතත් දන් දීම නොවේද?

ඔබ ඔබගෙන්ම ප්‍රශ්න කරන්න.

මට හමු වූ බෞද්ධයන්

චීනයේදී, මැලේසියාවේදී මම නිදහස් චින්තකයන් ලෙස තමන් හඳුන්වා ගන්නා බෞද්ධයන් හමු වීමි. ඔවුන් බුදුදහම දකින්නේ සියළු මානසික බැමිවලින් ඔවුන්ට නිදහස් විය හැකි මාර්ගය අවබෝධ කරදුන් දර්ශනය ලෙසයි.

නේපාලයේදී, භූතානයේදී සහ උතුරු ඉන්දියාවේදී මම බෝසත් ආත්මයක් පතන බෞද්ධයන් හමුවීමි. තමා යන මග සකස් කරගැනීමට ඔවුන් හැකිතාක් බෝසත් චරිත ගැන කියවෙන කතාවල ඇති බෝසත් ගුණ දම් අනුව දිවි පෙවෙත ගත කිරීමට උත්සහ කරති. එයින් සතුට සහ සැනසුම පතති. 

ජර්මනියේදී සහ ස්වීඩනයේදී මට බුදු දහමේ ගැඹුර සහ හරය පිළිබඳව ගවේෂණ කරන බෞද්ධයන් හමුවිය. ඔවුන්ට බුදුන් පිළිබඳව විශේෂ සැලකීමක් නැත. ඔවුන්ගේ එකම අරමුණ බුදු දහම යථාවබෝධ කරගෙන එමගින් ආත්ම තෘප්තියක් ලැබීමයි.

මට උගන්ඩාවේදී ලේබල් නැති බෞද්ධයන් හමුවිය. සියවස් ගණනාවක්  ගෝත්‍රිකව බෙදී එකිනෙක අතර ගැටුම් ඇති කරගනිමින් ජිවත් වූ ඔවුන් අද බුදු දහම තුලින් එකිනෙකා කෙරෙහි කරුණාව, මෛත්‍රීය, සෙනෙහස වැඩීම, අන් මත ඉවසීම, සරළ දිවි පෙවෙතක් ගතකිරීම ප්‍රගුණ කරති.

කුඩා කල සිටම මගේ ප්‍රියතම ගායිකාව වූ ටීනා ටනර් මට කිසිදාක හමු වී නැත. නමුත් ඇයගේ ජීවිත තොරතුරු පිළිබඳව කවදත් උනන්දු වූ මට ආගමක් නිසි ලෙස ප්‍රයෝජනයට ගෙන සතුට වඩා ගන්නේ කෙසේදැයි ඇයගෙන් යම් මගපෙන්වීමක් ලැබුණි. ඇය විශාල වශයෙන් මුදල් ගෙවා ලබා ගන්නා මානසික චිකිත්සකයාගේ උපදේශන වලට වඩා නොමිළේ ලැබුණු බුදුදහමේ  මගපෙන්වීම් කෙරෙහි විශ්වාසය තැබුවාය. 

ලංකාවේදී මට බුද්ධාගම ඇඟ පුරාම හලාගත් බෞද්ධයන් හමුවිය. ඔවුන් බුදුන්ට අපහස කරන්නේ කවුද, බුදු දහම රැකගන්නේ කෙසේද, බුදුන්ගේ උප්පැන්න සහතිකය වෙනස් කල හැකිද, ආදී නොයෙකුත් කාරණා හිස මත දරාගෙන අසතුටින්, වෛරයෙන්, කෝපයෙන් පසුවෙති. ඔවුන් තම මනසට ආගමේ නාමයෙන් තමන්ම දමාගත් විලංගුවල යතුර පවා ඈත දියඹට විසිකර ඇත. 

මා කීවේ මා දුටු දේ මිස මේ කිසිම බෞද්ධයෙකුගේ හොඳ-නරක නොවේ. සතුටින් සිටීම හෝ අසතුටින් සිටීම ඕනෑම අයෙකු සතු අයිතියකි. සමහරුන් අසතුට තුලින් වින්දනයක් ලබති. මේ නිසා මම විනිශ්චයශීලී (judgemental) නොවෙමි. එසේ වීමට මට අයිතියක්ද නැත. 

                    

යුද ජය කුසලානය

යුද්ධයක ජය කුසලානය යුද්ධයේ නිමාවයි 

යුද්ධයේ නිමාව දැකීමට සමහරුන් ජීවත්වෙයි 

සමහරුන් යුද්ධය ඇරඹෙන විටම මියයයි  

සමහරුන් එහි මැද හෝ අවසාන භාගයේදී මියයයි 

ජිවත්වන්නන් අතර අන්ධයන්, අබ්බගාතයන් බොහෝය 

යුද්ධය කුරිරුය - එය වැන්දඹුවන්, අනාථ දරුවන්, 

දූ පුතුන් අහිමි වූ දෙමාපියන් තනන යන්ත්‍රයකි 

උතුරේද, දකුණේද කියා වෙනසක් නැත 

යුද්ධයේ නොමැකුණු සලකුණු හැම හදවතකම පවතී 

යුද්ධයෙන් හෙම්බත් වූ - තම සඟයන් අහිමි වූ 

තවමත් ජීවන බර කරමතට ගත් සෙබළුන් 

දශක කිහිපයක් පැරණි, විදේශයක තැනූ 

බර අවි කර තියාගෙන, යුද්ධයට මුල් වූ 

දේශපාලුවන්ට සැලියුට් ගැසීම, දැන්වත් නතර කරමු 

යුද්ධය සියවස් ගණනක් සුව නොවන තුවාල සාදයි 

ඒ තුවාලවලට මලකඩ කෑ බයිනේත්තු වලින් තව තවත් අනිමුද?

තුවාල පාරා ඔබ ලබන සතුට සැනසුම කුමක්ද?

හැකි නම් යන්න උතුරට කැවුම් කොකිස් කදමළු බැඳගෙන 

ආදරය සෙනෙහස හිසේ දරාගෙන 

දල්වන්න පහනක් උතුරේද දකුණේද සියළු මව්වරුන් වෙනුවෙන් 

තම දරුවන්ගේ මතකයන් අතර ඉකිගසන 

දෙන්න කෑම පිගානක් අසල්වැසි නාවික හමුදා භටයාගේ 

ගුවන් හමුදා, යුධ හමුදා සොල්දාදුවාගේ නිවසට 

බෙදාගන්න රසකැවිලි අසල්වැසි දෙමළා සමග 

එන අවුරුද්දේ රණවිරු දිනයට 

ගලනු ඇත ආදරය සෙනෙහස උතුරේ සිට දකුණට 

දොරේ ගලන ගංගාවක් මෙන් 

------------------------------------------------

මෙය කවියක්, ගීතයක් හෝ පබැඳුමක් නොවේ 

මෙහි තාලයක් හෝ මිහිරි බවක් නැත 

එසේ විය යුතුද නැත 

මෙය බුද්ධිය හා මානව දයාව තවමත් නොවියැකුනු 

මිනිසුන් වෙනුවෙනි 

ලෝකයේ විශාලතම restaurant ජාලයේ හිමිකරුවා වීමට

ඔබ ලෝකයේ විශාලතම restaurant ජාලයේ හිමිකරුවා වීමට කැමතිද?

කිසිඳු කෑමක් පිසින්නේ නැතිව ඔබට ලංකාවේ පමණක් නොව ලෝකයේ විශාලතම අවන්හල් ජාලයේ හිමිකරුවා විය හැක.

ඔබට දැකුම්කළු පරිසරයක ඇති ඉඩමක් ඇත්නම්, අවශ්‍යවන්නේ පුටු මේස ටිකක් සහ ඉටිපන්දම් පහන් කිහිපයක් පමණි.

ඔබගේ restaurant එකට ලස්සන නමක් දාගන්න. උදා. හරිත දෙව්විමන (Haritha Paradise). එයට ටෙලිෆෝන් app එකක් සාදාගන්න. ඕනෑම කෙනෙකුට App එක මගින් ඔබේ restaurant එකේ මේසයක් වෙන්කරගෙන අවශ්‍ය ඕනෑම හෝටලයකින් හෝ food supplier කෙනෙකුගෙන් අවශ්‍ය ඕනෑම ආහාර වේලක් ඇනවුම් කර (ආහාර ගමනාන්තය සඳහා Haritha Paradise ලබා දෙන්න) අවශ්‍ය වෙලාවට තමන්ගේ book කල මේසයට කැඳවිය හැක.

ඔබ ගැනුම්කරුවාට අවශ්‍ය family gettogether එකක්ද, candlelight dinner එකක්ද, romantic meal එකක්ද, business lunch එකක්ද ආදී අවශ්‍යතා මත මේසය සහ location එක පිළියෙළ කරන්න.

මගේ academic career එක නිසා මට මේ සඳහා යෙදවීමට කාලයක් නැත. එහෙත් ඔබගේ success එක මගේ සතුටයි. 

කුණාටු මුහුදේ විලාපය

ඉතා කෙටි කාලයක් තුල බොහෝ දෙනෙකුට අරගලය ඇති වුණේ මක් නිසාද යන්න අමතක වී ඇත. සමහර අදහස් කියවන්නෙකුට ඇතිවන්නේ රට සුඛිත මුදිතව තිබූ අවදියක මිනිසුන් අරගල කර රට විනාශ කළා වැනි හැඟීමකි. 

කිහිප දෙනෙක් පවසා ඇති සේ පත් කරගත් පාලකයන් රට විනාශ කරනවා දැක දැක ඔවුන්ට ප්‍රශස්ති ගී ගායනා කල පිරිස මේ විනාශයට ඍජුවම වගකිව යුතුය. අරගලයට සහභාගී වූ බොහෝ දෙනෙක් තමන් යන්නේ කොහේදැයි දැන නොසිටිය බව මම සිතමි. නමුත් රටේ සිදුවන තක්කඩි අමන පාලනයට එරෙහිව තමන් යමක් කල යුතු බව ඔවුන්ට දැනෙන්නට ඇත. එසේම අරගලය අපට පෙන්නුවේ ලංකාවේ පාලකයා කුමක් කලත් එයට හිස නමාගෙන සිටින දීන නිවට බහුතරයට අමතරව තවමත් කශේරුකාව සවිමත් සුළුතරයක් හෝ රටේ සිටින බවයි. නමුත් එය එතැනින් ඉදිරියට ගෙන ගොස් ආර්ථික-සාමාජීය-දේශපාලනික නිවහල් නිදහස් ජාතියක් කරා ගෙනයාමට සමත් නායකත්වයක්, අරමුණක්, ඉලක්කයක් සහ මාර්ග සිතියමක් අපට තිබුණේ නැත. 

රටේ කුමන තත්වය ඇති වුනද එයින් වාසි ලබා ගන්නා පාර්ශව ගණනාවක් ඇත. ඔවුන්ට අරගලය තවත් කෙලි බිමක් විය. එය අරගලයේ වරදද නැත්නම් අරගලය ඇතිවීමට පාර කැපූ හොර තක්කඩියන්ගේ වරදද යන්න සිතාගැනීමට සමත් සුළුතරයක් තවමත් සිටින බව මම උපකල්පනය කරමි.

මා දකිනා ආකාරයට නම් ලාංකිකයා නැවතත් පරණ පුරුදු විෂම චක්‍රයටම වැටි ඇත. දීන වහල් බහුතරයක් ඇති රටක මීට වඩා යමක් බලාපොරොත්තු විය නොහැක. ඔවුන් අද ණයට කමින් පාටි දමයි. පාලකයාගේ ලොකුම ජයග්‍රහණය අදට වඩා දෙගුණයක් විශාල ණයක් හෙට ලබා ගැනීමයි. තව වසර දෙකකින් අපට ඉතිරිවන සුවිසල් ණය කන්ද මුළු රටේම සම්පත් විකුණුවත් පියවා ගත නොහැක. එදාට ඉන්දු-ඇමරිකන් මුහුණ මීට වඩා බොහෝ සෙයින් වෙනස්වනු ඇත. 

ඊළඟ වර තෙල් ගෑස් හාල් පාන් පෝලිම් වලට එරෙහිව ජනතාව පාරට බහින්නේ නැත. මන්ද ඔවුන්ට ඒවා එක් වරක් දැන් හුරුවී ඇති බැවිනි. ඔවුන් මගට බසින්නේ තත්වය ඊට වඩා බෙහෙවින් නරක අතට හැරුණු විටය. සමහර විට එතනට යාමට පෙර ලාංකිකයා තමා සිටිය යුතු ආකාරය අවබෝධ කරගෙන නිවෙනු ඇත. 

බහුජාතික සමාගම් කිහිපයක් විසින් නිල වශයෙන් පාලනය නතුකරගන්නා ප්‍රථම රාජ්‍ය ලංකාව වෙනු ඇතැයි මට සිතෙයි. මම එහි හොඳ-නරක විග්‍රහ කිරීමට උත්සහ නොගනිමි. සමහර විට අවුරුදු 2500 ක මෙව්වා එක රෝල් කර ඉන්දියන් සාගරයට දැමීම ඔබට ඉමහත් සැහැල්ලුවක් වනු ඇත. නැත්නම් ඔය මෙව්වා එක ඔබට ණය කන්දටත් වඩා බර මහමෙරුවක් වනු ඇත. 

ආදරයට ඉබ්බො දාන මැලේසියානු business මොඩලය

මැලේසියාවේ ලංකාවී දුපතේ ඇති entertaintment park එකක මීටර් 100 ක් පමණ දුරකට වූ ඝණකම ඇති කම්බි පොටවල් කිහිපයක් වේ. ඒ අසල ඇති අලෙවි සැලක රෝස පාටින් (වෙනත් පාට කිහිපයක්ද ඇත) වූ ඉතා බාල වර්ගයේ ඉබ්බන් (padlocks) විකුණයි. මෙම ඉබ්බෙක් රිංගිට් 35ක් පමණ වේ (මා අවසන් වරට ගිය අවස්ථාවේ). එහි මුළු නිෂ්පාදන වියදම රිංගිට් 5 ක් වත් නොවනු ඇත. ඔබ එය මිලදී ගත් විට ඔවුන් ඉතා කෙටි කාලයකදී (විනාඩියකින් පමණ) එහි ඔබගේ සහ ඔබගේ පෙම්වතාගේ/පෙම්වතියගේ නම් මුද්‍රණය කර දෙයි. 

එහි දැන්වීම් පුවරුවක කියා ඇති ආකාරයට පෙම්වතුන් දේපල එකතුව ඉබ්බා කම්බියකට දමා අගුළු දැමීමෙන් ඔවුන්ගේ ආදරය ස්ථිර වෙයි. තමා කිසිදා වෙන් නොවන බව හැඟේ නම් ඉබ්බාගේ යතුර එම ස්ථානයට ඔබ්බෙන් ඇති ආගාධයට විසිකර දැමිය හැක. නැති නම් එය දෙදෙනාගෙන් කෙනෙකු ළඟ තබාගෙන පෙම් දම අවසන් වූ දින පැමිණ ඉබ්බා කම්බියෙන් ගලවා ඉවත්කළ හැක. මා දුටු ආකාරයට යතුර විසි නොකරන පෙම්වතුන් දේපලක් සොයාගත නොහැක. 

මා අවසන් වරට යන විට කම්බි පොටවල් දෙකක්ම පිරි ඉතිරෙන්න ඉබ්බන් සිටිනු දකිනු හැකි විය. ඔවුන් මේ නිසා තවත් කම්බි පොටවල් රාශියක් එවන විට සවි කරමින් පැවතුනි. 

මේ අති සාර්ථක business මොඩලය ලංකාවේ වෙනත් කිහිප ආකාරයකින්ම (මීට වඩා සාර්ථක ආකාරයෙන්) කල නොහැකිද? මා එය දැනටමත් රටවල් කිහිපයක සංචාරක ව්‍යපෘති තුලට ඇතුලත් කර ඇත්තෙමි. උනන්දුව මෙන්ම ව්‍යාපාරික/ආයෝජන හැකියාව ඇති අයෙක් සිටින්නේ නම් මම වෙනත් රටවල්වලට උපදේශකයෙකු ලෙස මුදල් අය කර ලබා දුන් සංකල්ප ලාංකිකයාට නොමිළේ දීමට නොපැකිළෙමි.

මැලේසියාව නුඹ

 

මැලේසියාව මම නුඹට ආදරය කරමි

කියා දුන් නිසා නුඹ

ඉහලට මෙන්ම පහලටද ගරු කරන අයුරු

දුර්වලයා අත් නොහැර සමුහය සමග ඇදගෙන යන අයුරු

සියල්ලන්ට සමව සලකන අයුරු

සහෘදයන්ගේ දුර්වලතාවයන් ඉවසන අයුරු

තමන්ගේ එකෙක් විපතට පත්වන විට පිහිට වන අයුරු

සැමගේ ශක්තිය මතින් සැම ඉහලට යන අයුරු

වෙනස් මිනිසකු විය ඔබ නිසා මම

සහෝදරත්වය අගයමි සැමට ඉහලින්

ඔබ නිසා මම

ආදරය කරමි ඔබට ජිවිතයේ යථාර්තය පහදා දුන් නිසා ඔබ

ආදරෙයි මැලේසියාව ඔබට සදා මම