ලේබල් නැති ජීවිතයකට අභිධර්මය

 

මනුෂ්‍යයා සහජයෙන්ම සමුහගත වී සුරක්ෂිත වීමට ප්‍රිය කරයි. සත්ව ලෝකයේ මෙලෙස සමුහගතව ආරක්‍ෂිත වීමට ප්‍රියකරන සතුන් ඇත. බොහෝ ශාක භක්ෂිත සතුන් සාමුහිකව දිවි ගෙවයි. ඒ තනි තනිව විසීමෙන් තවත් සතෙකුගේ ගොදුරක් වීමට ඇති ඉඩකඩ වැඩි බැවිනි. සිංහයන්, කැලෑ බල්ලන්, හයිනාවන් සමූහ වාසි මාංශ භාක්ෂිකයන්ය. ඔවුන් සමුහ ගතවන්නේ ඒ එමගින් ගොදුරු සොයාගැනීමේ සාර්ථකභාවය විශාල වශයෙන් වැඩිවෙන නිසාය. තනි තනිව ගත් කල සිංහයා වුවද දුර්වලය. අනෙක් අතට බළල් පවුලේ වෙනත් බොහෝ සාමාජිකයන් තනිව වාසය කිරීමට ප්‍රියකරයි. ඒ ඔවුන්ට තමාගේ හැකියාව පිළිබඳව ඇති දැඩි ආත්ම විශ්වාසය නිසාය. ව්‍යාග්‍රයා මීට හොඳම උදාහරණයයි. 

මේ අනුව තනිව කටයුතු කිරීමට තරම් ආත්ම ශක්තියක් නැති මිනිස්සු කුමක් හෝ කුලකයකට ඇතුළත්වීමට උත්සුක වෙති. සමහරු කුලක රාශියක සාමාජිකයෝ වෙති. පාසල, ඉපදුන රට සහ නගරය, ආගම, ජාතිය, කුලය, දේශපාලන පක්ෂය ආදී වශයෙන්ද, කුලඟන සමිතිය, පන්සලේ දායක සභාව, සිංහ සමාජය ආදී වශයෙන්ද ඔවුන් කුලක ගතවෙයි. මේ බොහෝ කුලකවල මුඛ්‍ය අරමුණ පිළිබඳව එහි සාමාජිකයන් බහුතරයකට කිසිඳු හැඟීමක් නැත. ඔවුන්ගේ අවශ්‍යතාවය කුලකයට ලේබල් ගත වී  සුරක්ෂිතභාවයක් ලැබීමයි. 

පසුගිය සතියේ මම මේ පිළිබඳව කල සමාජ පර්යේෂණයේදී මේ කාරණය ඉතා හොඳින් පෙන්වා දුන්නෙමි.  මහාචාර්ය නලීන් ද සිල්වාගේ නම වටා එක් රැස් වී තමා යම් කුලකයකට අයත් බවට උදම් අනමින් සිටි පිරිස එම වේදිකාව බිඳ වැටීමේ ප්‍රවණතාවය දුටු සැණින් ඉතා තදින් කිපී හතර අතේ පහර දෙන්න විය. ඊට දින කිහිපයකට පසු මහාචාර්ය නලීන් ද සිල්වා ඉදිරිපත් කල අදහසක්ම ඔහු කියා සිටියාට වඩා තරමක් වෙනස් ස්වරුපයෙන් ඉදිරිපත් කලෙමි. නමුත් එයට මේ පිරිසෙන් කිසිඳු ප්‍රතිචාරයක් නැත. අඩුම ගණනේ "තමුසේ නලීන් සර්ගේ අදහස් කොපි කරනවා" කියන්නවත් කෙනෙක් නැත. ඒ ඔවුන්ට කවමදාකවත් නලීන් සර් කියූ දේ තේරුම් ගත නොහැකි වූ නිසා යැයි මම සිතමි. එසේ තේරුම් ගැනීමට ඔවුන්ට අවශ්‍යතාවයක්ද නැත. ඔවුන්ගේ එකම අවශ්‍යතාවය ලේබලයක් පමණි. ඔවුන්ගේ ප්‍රධාන අරමුණ මේ ලේබලය රැක ගැනීමයි. 

අභිධර්මය කියවාගෙන යද්දී මට අවබෝධ වූ (තේරුම් ගියා පමණක් නොව) මූලික කාරණය නම් සැනසුම්සහගත ජිවිතයක් ගත කිරීමට ඇති ප්‍රධාන බාධකය තමන් විසින්ම තමා වෙත අලවාගෙන තිබෙන ලේබල් බවයි. සමහර විට වෙනත් අය අප මත අලවන ලේබල්ද අපි ඉතා ආදරයෙන් වැළඳ ගනිමු. ලේබලය අප කෙතරම් පීඩාවට පත් කරනවා දැයි, නලීන් සර් පිළිබඳව මා ලියන ලද ලිපිය ආශ්‍රිතව පුද්ගලයන් දැක්වූ ප්‍රතිචාරවලින් පිළිබිඹු වේ. බොහෝ දෙනෙකුට දින ගණනක් තමන්ගේ සිතේ සැනසුම, සතුට සහමුලින්ම නැති වී ගොස් ගිනි ගොඩක දැවෙන අයුරු ඔවුන්ගේ ප්‍රතිචාරයන්ගෙන් පෙන්නුම් කරණ ලදී. 

අභිධර්මයේ මූලික හරය අපගේ පංචෙන්ද්‍රිය තුලින් සංවේදනය කර අප තනා ගන්නා නාමරූප ඇතිවී නැතිවී යන විද්‍යුත් සංඥා පමණක් බවයි. මේ අනුව අපි උපාදානය කරගන්නේ මේ අනිත්‍ය විද්‍යුත් සපංදනයි. මෙය අවබෝධ කරගන්නා විට ක්‍රමයෙන් අප අප මතම අලවාගෙන සිටින ලේබල් ගැලවෙන්න ගනී. ඕනෑම දෙයක් දෙස තුන්වෙනි පාර්ශව නෙතකින් බලා විග්‍රහ කිරීමේ හැකියාව මතුවෙයි. තව කෙනෙක් ලේබල්වලට රිදෙන්න ගැහුවා කියා තමන්ට වේදනාවක් නොදැනෙන්න පටන් ගනී. මන්ද ඒවා තමා විසින් අලවාගෙන නැති බැවිනි. මෙය ඉතා අහ්ලාදජනක (blissful) මානසික domain එකක් පමණක් නොව ඉතා විනෝදජනක අත්දැකීමකි. යම් අවස්ථාවකදී ඔබට කෙනෙක් ප්‍රශංස කරන විටද අපහාස කරන විටද එක සේ විනෝදාත්මක ආශ්වාදයක් ලැබේ නම් ඔබ ලේබල් ගලවමින් සිටින බව දැනගන්න.