Monday, 7 July 2025

මේ වඳුරෝ ටික කාන්තාරේ මරා ගන්න දැම්ම නම් ...


වික්ටර් ඔස්ට්‍රොව්ස්කි යනු මොසාඩ් සංවිධානයේ සේවය කල බුද්ධි නිලධාරියෙකි. ඔහු 1986දී ඊශ්‍රායල් ඔත්තු සේවයෙන් ඉවත්වී කැනඩාවට සංක්‍රමණය කළේය. එහිදී ඔහු ක්ලෙයාර් හෝයි නම් කැනේඩියානු ලේඛිකාව සමග එකතුව තම ජීවිත අත්දැකීම් ඇතුළත් "By Way of Deception" යන කෘතිය ලිව්වේය. එය ලාංකිකයාට වැදගත් වුයේ එම ග්‍රන්ථයෙහි ලංකාව පිළිබඳව කිහිප තැනකම සඳහන්වන බැවිනි.

ඊශ්‍රායලය එකම කාල වකවානුවකදී ශ්‍රී ලංකා රජයේ හමුදාවටත්, LTTE සටන්කරුවන්ටත්  තම රටට අයත් ජුඩියන් කාන්තාරයේ කොටසක සටන් පුහුණුව ලබා දුන්නේය. ඒ එකිනෙකට කිලෝ මීටර් කිහිපයක් ඈතින් වූ කඳවුරු දෙකකදීය. මේ දෙපිරිසම මේ ගැන කිසිවක් නොදැන ඊශ්‍රායලයට ඉහළ ගෙවීමක් කර මේ සේවය ලබාගත්තෝය. එකල ලලිත් ඇතුළත්මුදලි ඇමතිවරයා තම හමුදාවට ඊශ්‍රායලය යුධ අවි පුහුණුව ලබා දෙන බව මාධ්‍ය සාකච්චා වලදී උජාරුවෙන් පැවසීය. 

එක් අවස්ථාවක ඊශ්‍රායෙල් හමුදා ප්‍රධානියෙක් මෙලෙස කියා ඇත. "Why don't we let these two groups of monkeys kill each other in the desert. It could have sapred 1000s of innocent civilians in Sri Lanka" (මේ වඳුරු කණ්ඩායම් දෙක මේ කාන්තරයෙදීම එකිනෙකා මරාගන්න සැලැස්සුවා නම් ලංකාවේ අහිංසක සිවිල් වැසියන් දහස් ගණනකගේ ජීවිත බේරාගැනීමට තිබුණා).

ඒ කතාවේ යම් ගත යුත්තක්ද ඇති බව මගේ හැඟීමයි.  

ඊශ්‍රායල් නිලධාරීන් විසින් ලංකාවට ලබාදෙන ණය සහ ආධාර මුදල්වලින් කොටසක් ඊශ්‍රායලයෙන් අවි ආයුධ ගැනීම සඳහා යෙදවීම පිණිස ලෝක බැංකුව සහ අනෙකුත් donorsලා අන්දන ආකාරය, ලංකාවේ දේශපාලකයන්ට ඉගැන්වූ බව ඔස්ට්‍රොව්ස්කිගේ පොතේ සඳහන් වන තවත් කාරණයකි. 

තවත් වරෙක ලංකාවෙන් පුහුණුවීම් පාඨමාලාවකට පැමිණි රජයේ නිලධාරීන් පිරිසකට ඉතා සංකීර්ණ රේඩාර් උපකරණයක ක්‍රියාකාරිත්වය කියා දුන්නේ වැකියුම් ක්ලිනරයක ඇතුළත පෙන්වීමෙන් බවද ඔස්ට්‍රොව්ස්කි ලියා ඇත. මේ කරණා පිළිබඳව පසුව ඊශ්‍රායලයෙල් නිලධාරීන් ඇතිවෙන්න සිනාසෙමින් විනෝද වූ බව ඔස්ට්‍රොව්ස්කි පවසයි. 

මේ වාර්තාවන එක කරුණකි, බිබිලේ පැණි දොඩම් වලට වූ දේ ගැනත්, ආචාර්ය අමිත් මුනින්ද්‍රදාස (මගේ පාසල් සඟයා) ගේ අවසානය පිළිබඳවත් අපි වෙනත් වෙලාවක කතා කරමු. 

Thursday, 3 July 2025

පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාල මාෆියාව

2025 මැයි මස 24 වනදා ඉන්දීය රහස් පොලිසිය විසින් කර්නාටක ප්‍රාන්තයේ ජාතික වෛද්‍ය කවුන්සිලයේ ජේෂ්ඨ වෛද්‍ය නිලධාරියෙක් අත්අඩංගුවට ගන්නා ලදී. ඒ එම ප්‍රාන්තයේ පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාලයක් සඳහා පිළිගැනීමේ සහතිකයක් නිකුත්කිරීමට ඉන්දීය රුපියල් මිලියනයක අල්ලසක් ලබා ගැනීම සම්බන්ධයෙනි. මේ වන විට මෙම වෛද්‍ය නිලධාරියා තවත් වෛද්‍ය විද්‍යාල කිහිපයකින් මේ ආකාරයටම ඉන්දීය රුපියල් මිලියන 4.5 පමණ ලබාගෙන ඇති බව සොයාගෙන ඇත. 

මෙය අහඹු සිදුවීමක් නොවේ. පසුගිය දශකය තුලදී ඉන්දියාව, පකිස්ථානය, බංගලාදේශය, නේපාලය වැනි රටවල් කිහිපයකම ජාතික වෛද්‍ය කවුන්සලය නියෝජනය කරන වෛද්‍ය නිලධාරීන් පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාල වලින් අල්ලස් හෝ කප්පම් ලබාගැනීම නිසා සිර අඩස්සියට පත්වූ අවස්ථා ගණනාවක් වාර්තාවේ. 

ලෝකයේ දියුණු රටවල් බොහෝමයක පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාල ඇත. එහෙත් PMC කියූ පමණින් බොහෝ දෙනෙකුගේ මතකයට නැගෙන්නේ රුසියාව, ලැට්වියාව, බංගලාදේශය, නේපාලය, ඉන්දියාව, මැලේසියාව, පිලිපීනය ආදී රටවල් කිහිපයකි. ඊට හේතුව මේ රටවල පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාල අතර දකුණු ආසියාතික සිසු සිසුවියන් බඳවා ගැනීම සඳහා ඇති තරගයයි.  

මේ රටවල්වල ඇති පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාලවලට තම දරුවන් යැවීමට තරම් වත්කමක් දකුණු ආසියාතික මධ්‍යම පන්තියේ බහුතරයක් පවුල්වලට නැත. එහෙත් තම ගේදොර ඉඩකඩම් යාන වාහන විකුණා හෝ මේ සඳහා මුදල් එකතු කරගැනීමට සමත් සෑහෙන පිරිසක්ද මේ රටවල ඇත.

පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාලය හෝ එය පවතින රට කුමක් වුවත් මේවායේ හිමිකරුවන් තරඟ කරන්නේ මේ දෙමව්පියන් තම දැලට හසු කරගැනීමටයි. මෙහිදී ඔවුන්ට පවතින මූලික කඩඉම නම් තම වෛද්‍ය විද්‍යාලය කළාපයේ රටවල වෛද්‍ය කවුන්සල මගින් පිළිගැනීමයි. මේ සඳහා එම රටවල ජාතික වෛද්‍ය කවුන්සලය මගින් පත්කළ වෛද්‍ය නිලධාරී කමිටුවක් ඇත. බොහෝ රටවල මෙම කමිටුවල සාමාජිකයන්ට මෙය හොඳ ආදායම් මාර්ගයක් වනවා ඇත. මේ නිසා ඔවුන් වෛද්‍ය කවුන්සිල නිලවරණයට රටේ ප්‍රධාන මැතිවරණ වලට වඩා ඉහල තැනක් දෙන බව පෙනෙන්නට ඇත. 

පසුගිය සමයේ කළාපයේ රටවල ඇති වූ නඩු කටයුතු සහ පුවත්පත් වාර්තා අධ්‍යනය කල විට පැහැදිලිවන්නේ දැන් මෙම පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාල වලින් ස්වායත්ත වූ මාෆියාවක් මෙම සංදර්භය පාලනය කරන බවයි. ඔවුන් එක පැත්තකින් පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාල වලින් ඉහල මුදලක් අයකරයි. ඒ එම වෛද්‍ය විද්‍යාලයේ පැවැත්ම තහවුරු කිරීමට සහ එයට සිසුසිසුවියන් ඇදගැනීම සඳහාය. අනෙක් පැත්තෙන් ඔවුන් වෛද්‍ය කවුන්සිල්වල නිලධාරීන්ට හොඳින් සලකමින් තමන්ට ගෙවීම් කරන වෛද්‍ය විද්‍යාලවල පැවැත්ම තහවුරු කර දෙයි. තම රටේ පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාල නැති නිසා තම දරුවන් වෛද්‍ය අධ්‍යාපනය සඳහා විදේශවලට යවන රටවල පෞද්ගලික වෛද්‍ය විද්‍යාල බිහිවීමට ඉඩ නොතැබීමද මෙම මාෆියාවේම අංගයක් වීමට බොහෝ දුරට ඉඩ ඇත. 

මෙම ව්‍යාපාරයේ තවත් නොපෙනෙන පැත්තක් ඇත. වෛද්‍ය අධ්‍යාපනයට දරුවන් විදේශ ගත කිරීම සඳහා බොහෝ රටවල මගපෙන්වීම් කරන්නේද මේ වෛද්‍ය කවුන්සිල්වල සිටින දොස්තරවරුන්ම බව වාර්තාවේ. මේ සඳහා ඔවුහු වෛද්‍ය විද්‍යාල මාෆියාවේද අනුග්‍රහය සහිතව තරු පහේ හෝටල්වල මගපෙන්වීමේ සමුළු පවත්වති. වෛද්‍ය අධ්‍යාපනය සඳහා විදේශ ගතවන සෑම දරුවෙකුම ගෙවන මුදලින් 10%-15% පමණ මෙම වෛද්‍යවරුන්ට ලැබෙන බව වාර්තාවෙයි. මෙම වෛද්‍යවරුන්ගේ දරුවන් බොහෝ විට අධ්‍යාපනය ලබන්නේ දියුණු රටවල වෛද්‍ය විද්යලවලයි. ඒ ඔවුන්ට ඒ සඳහා ඇතිවෙන්න මුදල් ලැබෙන බැවිනි. 

මේ ගැන දැන් ඉන්දියාවේ සංකීර්ණ රහස් පොලිස් පරීක්ෂණ මාලාවක් දියත්වෙයි. එහි ප්‍රතිඵල ලැබෙන විට බොහෝ ඈත ඇති අක්මුල්ද මතුවිය හැකි බවට සමහරු සැක පහල කරති. 



Tuesday, 27 May 2025

මේ KDU MC එක ගැන නොවේ

වසර 2005-2010 සමයේ මම පකිස්ථාන ගුවන් හමුදාව සඳහා අකුණු ආරක්ෂණ සහ විද්‍යුත් චුම්බක යුදකරණය පිලිබදව උපදේශන ලබා දුනිමි. ඒ කාලයේ මම මාස තුන හතරකට වරක් පකිස්ථානයට සංචාරය කල අතර එහිදී එරට බොහෝ සැඟවුණු කරුණු පිළිබඳව අවබෝධයක් ලබා ගැනීමට අවස්ථාව ලැබුණි. 

පකිස්ථානයේ 1977 සිට පවත්වාගෙන යන ඉතා සංකීර්ණ වූ වෛද්‍ය විද්‍යාලයක් ඇත. ඒ රාවල්පින්ඩි නගරයේ ඇති Army Medical College සරසවියයි. එවකට මෙයින් වසරකට වෛද්‍යවරුන් 300 පමණ බිහි කෙරුණු අතර ඔවුන් හමුදා රෝහල්වලට පමණක් නොව හමුදාව මගින් පවත්වා ගෙන ගිය සිවිල් රෝහල්වලටද අනුයුක්ත කරනු ලැබීය. 

එවකට පකිස්ථානයේ ජනාධිපති වූ පර්වේෂ් මුෂරෙෆ් මහතා මා කිහිප වරක්ම මුණ ගැසී ඇත. ඔහු ප්‍රකාශ කල ආකාරයට මෙම හමුදා වෛද්‍ය විද්‍යාලය පකිස්ථානයට අත්‍යවශ්‍ය සේවාවක් කරනවා පමණක් නොව රජයට තවත් විශාල අතදීමක් කරයි. එනම් එරට වෛද්‍යවරුන් යම් අවස්ථාවක වැඩ වර්ජනය කල හොත් එම අඩුව පිරවීමට හැකි විශාල වෛද්‍ය බලකායක් රජය සතුව ඇත. මේ නිසා පකිස්ථානයේ වෛද්‍යවරුන් ලෙහෙසියෙන් වැඩවර්ජනයකට යාමට නොසිතයි. 

එසේම මුෂරෙෆ් මහතාගේ ඉතා කිට්ටුවන්ත අමාත්‍යවරයෙකු වූ අතාවුර් රහ්මාන් මහතා පැවසුවේ, ඔවුන් එවන විට ඉතා නවීන අංගෝපාංග වලින් සමන්විත සිවිල් වැසියන් සඳහා වූ මුදල් අය කරන (ඔහු පැවසූ ආකාරයට ඉතා සාධාරණ මුදලක්) රෝහලක් තැනීමට සියළු කටයුතු සම්පාදනය කර ඇති බවත් එය සම්පුර්ණයෙන්ම හමුදා පරිපාලනය යටතේ operate වන බවත්ය.

හමුදා වෛද්‍ය විද්‍යාලයට සිවිල් වැසියන්ටද සීමිත කෝටාවක් සඳහා අයදුම් කල හැක. මට පසු කාලයක අවබෝධ වුයේ මෙහිදීද මෙම කෝටාවෙන් වැඩි හරියක්ම ලබා දෙන්නේ හමුදා නිලධාරීන්ගේ දූ දරුවන්ට හෝ ලඟම ඥාතීන්ට බවයි. 

මීට අමතරව මට එහිදී දැනගත හැකි වුයේ පකිස්ථානයේ හමුදාව මගින් කෙලින්ම පාලනය වන සරසවි රාශියක් මෙන්ම හමුදාවට වක්‍රාකාරයෙන් පරිපාලන බලතල ඇති බැහ්රිය වැනි සරසවිද කිහිපයක්ම ඇති බවයි. ඒවායින් ඩිප්ලෝමා හෝ උපාධි පාඨමාලා හරහා දුම්රිය සේවයට, මහජන ගමනාගමනයට, හෙද සහ වෙනත් රෝහල් සේවාවන් වලට, වරාය සහ ගුවන් තොටුපළ සේවාවන්වලට අදාළ හමුදා නිලධාරීන් පුහුණු කරනු ලබන අතර ඔවුන් සිවිල් ඇඳුමින් සිවිල් සේවාවන් සඳහා අනුයුක්ත කර ඇත. නමුත් ඔවුන් මේ සිවිල් රාජකාරිවල යෙදිය යුත්තේ දවසේ දෛනික හමුදා පුහුණුවෙන් පසුවය.  

අවාසනාවකට මේ සාකච්චාවෙන් මාස කිහිපයකට පසු මුෂරෙෆ් මහතා ජනාධිපතිකමින් පහවූ අතර රෝහල් ව්‍යාපෘතියට කුමක් සිදු වුණාදැයි මම නොදනිමි. 



ආගම රැකගැනීම


පරම්පරාවෙන් දායාද වූ ධන සම්පත් ඇති මණ්ඩුක නම් මානවකයෙක් පෙර කල සිටියේය. ඔහුට තම වස්තුව සොර සතුරන් කොල්ල කතැයි තද බල බියක් තිබුණි. මේ නිසා ඔහු අසල තිබූ විශාල ගසකට පහන් පූජා පවත්වමින් එම වෘක්ෂයට අධිපති රුක් දෙවියන්ගෙන් තමාට ආරක්ෂාව අයද සිටියේය. මේ මානවකයා ගැන පැහැදුණු රුක් දෙවියා දිනක් ඔහු ඉදිරියේ පෙනී සිට ඔහු අතට අලංකාර රත්තරන් කඩුවක් දුන්නේය. "ඕනෑම සොර සතුරෙක් ආ විට මේ කඩුවෙන් පහර දෙනු. එහි හුළඟ පවා වදින සතුරන් විනාශ වී යන්නේය" කියා රුක් දෙවියා නොපෙනී ගියේය.

එදා පටන් මණ්ඩුක මානවකයා දැඩි මානසික පීඩනයකට පත්විය. ඒ රත්තරන් කඩුව සොර සතුරන්ගෙන් ආරක්ෂා කරගන්නේ කෙසේද කියාය. තම නිවසේ පෙට්ටගමෙහි පතුලේ කඩුව තැන්පත් කල මණ්ඩුක ඊට උඩින් වී දමා එය සැගවීය. ඉන්පසු පෙට්ටගමට  විශාල ඉබ්බෙක් දමා වැසූ මණ්ඩුක එතැන් පටන් දවස පුරාම පෙට්ටගම වටේ කැරකෙමින්, රාත්‍රියට ඒ මත නිදා ගනිමින් කඩුව ආරක්ෂා කිරීමට පටන් ගත්තේය. කාලය නොමැති කමින් රුක් දෙවියාට කල පහන් පුජාවද නැවතුණි. ඉඳහිට වී ටික ඉවතට ගෙන කඩුව දෙස බලා සතුටුවන මණ්ඩුක වසර ගණනාවකට පසු පෙට්ටගම උඩම සිය දිවි සැරිය නිමා කළේය. 

ලංකාවේ සෑහෙන පිරිසකට ආගම යනු රත්තරන් කඩුවකි. ඔවුන්ට ආගමක් අවශ්‍යවන්නේ එය රැක ගැනීමටයි. එය රැක ගැනීම සඳහා මේ මණ්ඩුකලා මාරාවේශයෙන් මෙන් සමාජය සමග සටනට බසිති. තම චිත්ත සමාධිය, සිතේ සැනසීම, මෙන්ම තර්කගෝචර, බුද්ධිමත් මනෝභාවයන්ද පසෙක ලා සිතෙන් මවා ගත් සතුරන් සමග යුධ වදිති. සමාජයේ පහලම ස්ථරයන් අන්‍ය ආගමිකයන්ගේ දේපලවලට ගල් මුගුරුවලින් පහර දෙද්දී ඊට තරමක් ඉහළ උගත්කමක් ඇති ස්ථර සමාජ මාධ්‍ය හරහා තමාගේ තරමට කිසිසේත්ම නොගැලපෙන ඉතා සැහැසි ස්වභාවයක් ප්‍රදර්ශණය කරයි. ආගම නිසා යැපෙන්නන්ද ගින්නට අවශ්‍ය ඉන්ධන සපයමින් මේ අවස්ථාවෙන් උපරිම ලාබ ලැබීමට උත්සුක වෙයි. 

රටක සිටින මණ්ඩුකලා වැඩිවෙන තරමට දූෂිත පාලකයන්ට රාජ්‍ය පාලනය පහසුය. බල්ලෙකු දෙසට මස් කට්ටක් විසිකරන්නා සේ මෙම දේශපාලකයන් මේ ආගමික උම්මාදයෙන් පෙලෙනා දන වෙත රත්තරන් කඩු මවා පෙන්වයි. මේ තුලින් ඔවුන් සමාජයේ සැබෑ සතුරන් වන තමන්ව සඟවා මවා ගත් සතුරන් වෙතට ජනතාවගේ වෛරය සහ ක්‍රෝධය හරවා යවයි. 

මෙය දිගින් දිගටම සිදුවෙන විට ශිෂ්ඨාචාරයක් ලෙස රටක් බරපතල ආගාධයකට පතිත වෙයි. මෙය දශක ගණනාවක් අත්දැකීමෙන්ම දැන දැනත් සමාජයක් නැවත නැවතත් ස්ව-කැමැත්තෙන්ම මණ්ඩුකලා බවට පත්වෙයි නම් ඒ රට පිළිබඳව තව දුරටත් කම්පා විය යුතු නැත. 


           


Monday, 26 May 2025

පිස්සා කවුද?


මීට වසර කිහිපයකට පෙර අසල්වැසි රටකදී විදේශිකයෙකු සහාසික ලෙස මරා දමන ලදී. ඒ තම ආගමට සම්බන්ධ වගන්තියක් ඇති පෝස්ටරයක් ඉරා දැම්මා කියාය. මෙම ආගමික අන්තවාදීන් කෘර ලෙස එම විදේශිකයාව ඝාතනය කරද්දී එය වළකාලන්නට එතන සිටි තවත් ස්වදේශිකයෙක් උත්සහ ගත්තේය.  ඉතා දරුණු මානසික තත්වයක සිටි අන්තවාදීන් ඔවුන්ගේම ආගමට අයත් එම පුද්ගලයාටද පහර දුන් අතර පසුව ඔහුව උම්මත්තකයෙක් යැයි කියා අසල පිහිටි රෝහලක මානසික ප්‍රතිකාර ඒකකයට බාරදෙනු ලැබීය. එහි සිටි වෛද්‍යවරු සිදුවී ඇති අවාසනාවන්ත සිද්ධිය දැනගත් පසු එම පුද්ගලයාව ආරක්ෂා සහිතව ඔහුගේ නිවසට පිටත් කර හැරියේය.

වසර කිහිපයකට පසු මෙම පුද්ගලයා එම නඩුවේ ප්‍රධාන සාක්ෂිකරුවෙක් වූ අතර ආගමික අන්තවාදීන් ගණනාවක් මරණ දඩුවම ලදහ. අවසාන තීන්දුව ලැබෙන්න ආසන්න වන විට එම ආගමික අන්තවාදීන් ඒ අවස්ථාවේ උම්මත්තක තත්වයක සිටි බව ඔප්පු කිරීමට විත්තියේ නීතිඥයෝ උත්සහ ගත්හ. එහෙත් එය ව්‍යවර්ථ විය.

මට මේ කතාව කීමට සිත් වුයේ "උමතුබව" අර්ථ දැක්වීමේ ඇති අපහසුතාවය පෙන්වීමටය. ආගම සහ උම්මත්තකභාවය බොහෝ විට එකිනෙකට අත්වැල් බැඳගත් සංකල්ප දෙකකි. 

කෙනෙක් මැටි පිඩකින් බලිරූපයක් සාදාගෙන එයට උදේ සවස වැඳ පුදන්න වූ විට අපි ඔහු "උම්මත්තකයෙකු" ලෙස හඳුන්වමු.  මේ ක්‍රියාවට තවත් දෙතුන් දෙනෙක්, විස්සක් තිහක්, සීයක් දෙසීයක් එකතු වුවහොත් අපි ඔවුන් "භක්තිකයන්" ලෙස හඳුන්වමු. මේ ආකාරයටම යම් පුද්ගලයෙක් කොන්ක්‍රීට් කනුවකට ගල් ගසමින් තමන් යක්ෂයාට පහර දෙන බව පැවසුවහොත් අපි ඔහුට "පිස්සෙක්" යයි කියමු. නමුත් මෙය මිලියන ගණනක් දෙනා කරන විට අපි ඔවුන්ට "ආගමික බැතිමතුන්" යයි කියමු. 

මෙලෙස පිස්සා බැතිමතා වෙන අවස්ථා අපේ සමාජයේ අනන්තවත් ඇත. බැතිමතා වූ කලින් පිස්සා හැමවිටම අනෙක් අයව දකින්නේ, අපතයන්, අධමයන්, හෝ සමහර විට පිස්සන් ලෙසය. 

දැන් ගැටළුව නියම පිස්සා කවුද යන්න තීරණය කිරීමයි.

මේ පිස්සා-බැතිමතා ද්විත්වය ඉතා සූක්ෂමව තම ලාබ ප්‍රයෝජන සඳහා යොදාගන්නා පිරිසක් වෙයි. ඒ දේශපාලකයාය. මේ ගැන අපි ඊළඟ ලිපියෙන් කතා කරමු. 

 


Friday, 9 May 2025

නවකවදය පිටුදැකීමට


නවකවදය නිසා අහිමිවූ වටිනා ජීවිතය පිළිබඳව මතකය කෙමෙන් මැකී යද්දී නවකවදයට එරෙහිව නැගුණු හඬ ද වෙනදා මෙන්ම අතීතයට එක්වෙමින් පවතී. අපි ඊළඟ ජීවිතය නවකවදයට ගොදුරු වනතුරු සිටිය යුතු නැත. ඒ නිසා මම පහත දැක්වෙන සත් වැදෑරුම් ප්‍රායෝගික පියවර ඉදිරිපත්කිරීමට කැමැත්තෙමි. සමාජ මාධ්‍ය සංවාදයකින් පසු එය අදාළ අමාත්‍යංශයට යොමු කිරීමට අපි උත්සහ ගනිමු.

මේ පියවර වසර 10 ක කාලයක් සඳහා ක්‍රියාත්මක කිරීම ප්‍රමාණවත් වනු ඇත.

1. මාස තුනක් වැනි කාලයක් තුල ජේෂ්ඨ සිසුන් නොමැති පරිසරයක නවක සිසුන් සරසවි පරිශ්‍රයට හුරු කිරීම සහ ඔවුන් අතර දැඩි මිතුරු බැඳීමක් ඇති කිරීම. 

2. සියළු සිසුන් සරසවියට ඇතුළු වීමේදී නවකවදය යන "සාපරාධී වරද" නොකිරීමටත් එසේ කර අසුවුවහොත් දෙන ඕනෑම දඩුවමක් විඳීමට සුදානම් බවටත් ලිඛිත ප්‍රතිඥාවක් ලබා ගැනීම.

3. සියළු සිසුන්ට වාර්ෂිකව දින කිහිපයක මානසික සෞඛ්‍ය සායනයකට සහභාගිවීම අනිවාර්ය කිරීම. 

4. සරසවියේ සදාචාරාත්මකව පිළිගත හැකි සියළුම ස්ථානවල CCTV කැමරා සවිකිරීම.

5. සරසවි ආචාර්යවරුන් නවකවදයට කිසිසේත්ම සහයෝගය නොදෙන පරිදි මානසිකව පුනරුත්ථාපනය කිරීම.

6. Cloud එකක real-time රෙකෝඩ් වන පරිදි වූ body camera වලින් සන්නද්ධ මාෂල්වරුන් කණ්ඩායමක් පත්කිරීම.  

7. නවකවදයට වරදකරුවන් වන සිසුන් සරසවියෙන් නෙරපීමට අමතරව ඔවුන්ට සිවිල් නීතිය යටතේ දඬුවම් කිරීම සහ මානසික පුනරුත්ථාපන කඳවුරක නේවාසික ප්‍රතිකාර ගැනීම අනිවාර්යය කිරීම. 

මෙහිදී සිසුන් යන වදන මා සිසුසිසුවියන් යන දෙපාර්ශවයම සඳහා යොදාගන්න ලදී. 

ඉහත ඕනෑම පියවරක් ප්‍රායෝගිකව සිදුකල හැකි ක්‍රමවේද මට ඉදිරිපත් කල හැක. එහෙත් ඔබ වැඩි දෙනෙකුගේ අදහස් ලැබෙන්නේ නම් එය වඩාත් ප්‍රයෝජනවත් වනු ඇත. 


    

Wednesday, 7 May 2025

හොර දේශපාලන මානසිකත්වය හෙවත් The cognitive psychology of political corruption

 


රුපියල් බිලියන ගණන් වලින් රාජ්‍ය දේපල වංචා කල බවට ජනතාව අතර අදහස් මුල් බැසගත් දේශපාලකයන් සහ ඉහල රාජ්‍ය නිලධාරීන් අවසානයේ සිර දඬුවම් වලට ලක්වන්නේ මිළියන කිහිපයක වංචාවකට පැහැදිලි සාක්ෂි සහිතව ඔප්පු වීමෙනි. මෙය ලංකාවේ පමණක් නොව ලොව බොහෝ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල දකින්න ලැබෙන සිදුවීමකි.

මීට හේතුව මනෝවිද්‍යාත්මකව පෙන්වා දිය හැක. බොහෝ දේශපාලකයන් සහ ඉහල නිලධාරීන් පළමු සොරකම කිරීමේදී ඉතාමත්ම කල්පනාකාරී වේ. කිසිඳු සාක්ෂියක් සිදුරක් නොතබා වංචාව කිරීමට ඔවුන් උත්සුක වෙයි. මෙය බොහෝ විට සුළු හෝ මධ්‍යම පරිමාණයේ සොරකමකි. ක්‍රමයෙන් ඔවුන්ගේ සොරකම් ප්‍රමාණයෙන් ඉහල යන අතර ඔවුන් සෑම විටම ඒ සඳහා උපරිම ආරක්‍ෂිත ක්‍රමවේද උපයෝගී කරගනී. ලංකාවේ මුදලින් නම් රුපියල් බිලියන ගණනාවක සොරකමක් කර එයට අසු නොවී සිටීමේ හැකියාව ලැබුණු විට ඔවුන්ගේ මානසික ස්ථායිතාවය වෙනස් වේ. ඉන් පසු සිදු කරන රුපියල් මිලියන ගණන් වල හොරකම්වලදී ඔවුන් ආරක්‍ෂිත පියවර සඳහා අවධානය යොමු කරන්නේ ඉතා අඩුවෙනි. නමුත් ඔවුන්ට නොතේරෙන්නේ ඔවුන්ගේ පෙර සොරකම්වලට සාපේක්ෂව මේ වංචා ඉතා සුළු වුවත්, රටේ අපරාද නීති වලට අනුව ඒවා දශක කිහිපයක් සිපිරිගෙට යාමට තරම් ප්‍රමාණවත් වන වැරදි බවයි. 

මනෝ විද්‍යාවේදී මේ සංසිද්ධිය ""Success Breeds Overconfidence-Effect" සහ "Hubris Syndrome" යන තත්වයන්ගෙන් පැහැදිලි කෙරෙයි.