අරගලය බොහෝ වෙනස්කම් කර ඇත. ඒවා අදෘශ්‍යමානයේ සිට ක්‍රමයෙන් දෘශ්‍යමානයට පිවිසෙමින් පවතී. අරගලයට භෞතිකව මෙන්ම සංකල්පීයවද සහභාගී වූ අති බහුතරයකට වුයේ එක් ආන්තික අරමුණකි. එනම් සමාජ-සාධාරණත්වයක් සහිත සමාජ-දේශපාලන ව්‍යුහයක් ගොඩනැගීමයි. ඒ සඳහා යා යුතු මග, ගත යුතු ක්‍රියා මාර්ග සහ එම ක්‍රියාමාර්ග ගත යුතු කාලය සහ තීව්‍රතාවය පිළිබඳව බොහෝ වෙනස් අදහස් සහ මතවාද විය. එහෙත් ආන්තික අරමුණ සමාන වීම තුල ලැබූ යහ ඵල බොහෝමයකි. මේ ලිපිය ඒ පිළිබඳව නොවේ.
රාජපක්ෂ රෙජීමයට එරෙහි අරගලයට වඩා රනිල්-රාජපක්ෂ ජුන්ටාවට එරෙහි අරගලයේ ක්‍රියාන්විතය විශාල වශයෙන් වෙනස් කල යුතුය. රාජපක්ෂ රෙජීමය යනු සොරකම, මංකොල්ලය සහ තක්කඩිකම සංකලනය වූ පාලන තන්ත්‍රයකි. එහි භිෂණය තිබුණ අතර එය වසා ගැනීමට දේශපාලකයා දැඩි උත්සහයක් ගත්තේය. දැන් පවතින "ආණ්ඩුව" ඒ සමුහයමය. මේ නිසා ඉහත නුහුගුණ මේ ආණ්ඩුව තුලද එලෙසම පවතී. රනිල් සහ එජාප දාමරිකයන් හරහා එයට ඉතා භයංකාර අංග ලක්ෂණ දෙකක් එකතු විය. එනම් කපටි-කෛරාටික දේශපාලන බුද්ධිය සහ දයා විරහිත සහ අසංවේදී ඝාතන මානසිකත්වය යන කරුණු දෙකයි. ඒ අනුව රනිල්-රාජපක්ෂ ජුන්ටාවට මුහුණ දීම එතරම් පහසු නැත. ඒ සඳහා ඔබ ස්මාර්ට් අරගලයකට පිවිසිය යුතුය. ස්මාර්ට් අරගලයක ලක්ෂණ පිළිබඳව අපි ඊළඟ ලිපියෙන් සාකච්චා කරමු.
අරගලයක සාර්ථකත්වය රඳා පවතින්නේ අරගලකරුවාට කෙතරම් ගැඹුරකට යතාර්ථය තේරුම් ගැනීමට හැකියාව ඇතිද යන කරුණ මතයි. ලංකාවේ වර්තමානය කලාපීය සහ ගෝලීය භූ දේශපාලනයෙන් ස්වායත්ත කොට සමාජ-ආර්ථික විසඳුම් ඉදිරිපත්කිරීම විහිළු සහගතය. මේ නිසා අපි යථාර්තය තේරුම් ගනිමු. ලංකාවට මේ වන විට ඇති ණය බරත්, විදේශ ආධාර සහ තව දුරටත් ගතයුතු ණය මත යැපීමත්, අපනයන සහ සංචාරක ව්‍යාපාරය මත පදනම්වූ ආර්ථිකයත් නිසා අපට අනිවාර්යයෙන්ම ඉන්දු-ඇමරිකාවාදී හෝ චීන-රුසියාවාදී නැඹුරුවකට යා යුතුවම ඇත. මට පෙනෙන්නේ මේ වන විට අපට පළමු කණ්ඩායම තෝරා ගැනීම අනිවාර්ය වී ඇති බවයි. ජනතාව ඉල්ලන නායකත්වය ඉන්දු-ඇමරිකා එකඟත්වයෙන් ලබා ගත යුතුව ඇත.
----------------------------------------
මහජන මතයට එරෙහිව තමාට නතුවන රූකඩ පාලකයෙක් අනෙක් රටවල පැල කිරීමට යාමේ අමිහිරි අත්දැකීම් ඇමරිකාව ලැබුවේ මීට වසර 50ට පමණ පෙර වියට්නාමයේදීය. මේ නිසා පසු කාලයක ඔවුන් හැම විටම උත්සහ කලේ මහජනතාවගේ කැමැත්ත සහිත තමාට අවශ්‍යදේ කරගත හැකි නායකයන් අවශ්‍ය රටවල බිහි කිරීමයි. අනූව දශකයෙන් පසු ජනතාවගේ හිත දිනා ගන්නා අතරම තමන්ගේ අවශ්‍යතාවයන් ඉටුකර දිය හැකි බුද්ධිමත් පාලකයන් කෙරේ ඇමරිකාව වඩ වඩාත් නැඹුරු වන්නට විය. මේ අතරින් පාලකයා වුමනාවට වඩා ස්මාර්ට් වන්නට ගියහොත් හෝ ඇමරිකාවට කිසිඳු වැඩක් නැති ගොබ්බයෙකු වුවහොත් මහජන විරෝධයෙන්ම ඔවුන් ඉවත් කිරීමටද ඇමරිකාව වගබලා ගනී. පර්වේෂ් මුෂරෙෆ්, ඉම්රාන් ඛාන්, හොස්නි මුබාරක් too smart වීම නිසා ඇමරිකාවේ ගිලටීනයට අසු වූ පාලකයන්ය. දෙවෙනි කාණ්ඩයට හොඳම උදාහරණය ගෝඨාභය රාජපක්ෂයි. ඇමරිකානු පුරවසියෙකුද වන ඔහු ජනධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වූ විට ඊට බාධාවක් වූ එම ඇමරිකානු පුරවැසිභාවය සම්බන්ධයෙන්ද ඔහුව ගලවා ගැනීමට ඇමරිකානු තානාපති කාර්යාලය ඉදිරිපත් විය. ඔවුන් ප්‍රකාශ කලේ ඔහුගේ ඇමරිකානු පුරවැසිභාවය ඉවත්කර ඇති බවයි. නමුත් පසු කලෙක හෙළිවූයේ මේ ඉවත්කිරීම බලාත්මක වී ඇත්තේ ඊට මාස ගණනාවකට පසු බවයි.
ඇමරිකාවෙන් දෙනු ලැබූ උපදෙස් සහ අනෙකුත් රාජපක්ෂ සහෝදරයන්ගේ චීන ගැති බව අතර ගෝඨාභය අසරණ වූ බව මගේ හැඟීමයි. ඔහුගේ උපන්ගෙයි උද්දච්චකම සහ දේශපාලන නූගත්භාවය අතරද ඔහු සිරවිය. ඉන් මිදීමට ඔහු ගත් සියළු පියවර අතිශයින්ම ගොබ්බ සහ අමන තීරණ විය. එහි ප්‍රතිඵලය දැන් ඉතිහාසයට එකතු වී හමාරය.
----------------------------------------
චීනය තමන්ට අවශ්‍ය රූකඩ පත්කරගන්නේ ඇමරිකාවට වඩා වෙනස්ම ආකාරයකටයි. ඒ රටේ සියළු දේශපාලකයන්, දුෂකයන් සහ වංචනිකයන් බවට පත්කිරිමෙනි. මේ තත්වය අනුව පක්ෂ පාට බේදයකින් තොරව දේශපාලකයන්ට එකිනෙකා මත පරායත්ත වීමට සිදුවේ. අද අප අත්දකින්නේ මේ අවාසනාවන්ත ක්‍රියාවලියේ ප්‍රතිඵලයයි. ගෝඨාභයට මේ බව අවබෝධ කර ගැනීමටවත් බුද්ධියක් තිබුණේ නැත. අවසානයේදී ඔහු තනිවිය.
ඇමරිකානු තානාපතිනිය දැන් ලංකාවේ සියළුම කටයුතුවලට අත පොවයි. මැති ඇමතිවරුන් දැන් සමාජයට දැඩි බියක් දක්වයි. ඔවුන් යාමට සිතන්නේ වත් නැති ගොවි සමිති රැස්වීම් වලට පවා ජූලි චැන්ග් පිය නගයි. මෙය වියට්නාම් ක්‍රමවේදය බව මගේ වැටහීමයි. එනම් රටේ ජනතාව සංස්කෘතිකව සහ ආකල්පීයව ඇමරිකානු පක්ෂපාතී (US loyal) මානසිකත්වයකට රැගෙන ඒමයි. ඉදිරියේදී ඇමරිකානු තානාපති කාර්යාලය, ඊට අදාළ ආයතන, හෝ පෞද්ගලික අංශයේ අනුග්‍රහයෙන් සංස්කෘතික ප්‍රසංග, ක්‍රීඩා තරඟාවලි, යොවුන් කඳවුර, අධ්‍යාපනික සහ කාර්මික පුහුණු වැඩසටහන් ආදිය රට පුරා දියත්වනු ඇති බව මගේ හැඟීමයි.
මට පෙනෙන්නේ ඉදිරි වසර තුල චීනය ලංකාවෙන් ඈත් වනු ඇති බවයි. යන යකා කොරහත් බිඳගෙන යන්නා සේ ඔවුන් ලංකාවෙන් මස් රාත්තලම ඉල්ලනු ඇත. මෙහිදී අප වඩ වඩාත් ඉන්දු-ඇමරිකා ගැතිභාවයකට පත්වනු ඇත. මැලේසියාවේ මොහොමඩ් නජීබ් පාලනයෙන් පසු චීන ණය දාමයෙන් ඉවත්වීමට දරනු ලැබූ උත්සහයේදීද මෙවැනිම තත්වයක් ඇතිවිය. එහෙත් මැලේසියාව ලෝකයේ ඉහල පෙලේ පෙට්‍රෝලියම් නිෂ්පාදකයෙකු වූ බැවින් ඔවුන්ට ඇමරිකාව ප්‍රමුඛ බටහිර ලෝකයේ සහය ඇතිව ඉතා සුක්ෂමව මෙම කාර්ය සිදුකල හැකි විය (ඇත්තෙන්ම එය තවමත් සිදුවෙමින් පවතී). නමුත් ලංකාව වැනි බංකොලොත් රාජ්‍යයක් කුමන තත්වයකට වැටේදැයි මට වැටහීමක් නැත. මීට අමතරව මැලේසියාවට වඩා ලංකාවේ භූ පිහිටීම මත ඇතිවන කලාපිය දේශපාලන සංකීර්ණතාවයද බරපතලය.
----------------------------------------
අප කැමති වුවත් නැතත් ඉන්දු-ඇමරිකා අවශ්‍යතා සපුරාලමින් අපට ඔවුන් පෙන්වන මග යායුතුව ඇති බව මගේ වැටහීමයි. මෙහිදී ඉන්දියාවේ කාර්යභාරය පිළිබඳව මනා තක්සේරුවක් නිරන්තරයෙන් කල යුතුව ඇත. එය පිහි දාරයක ඇවිදිනවා වැනි අවදානම් ගමනකි.
ඒ ගමන යාමට සිටිය යුතු නායකයා රනිල් නොවන්නේ ඇයි?
රනිල් වික්‍රමසිංහ යනු අසාර්ථක බව එක්වරක් දෙවරක් නොව හයවරක්ම පෙන්වූ නායකයෙකි. ලංකාවේ අගමැතිවරයා ලෙස ඔහු කරන්න ගොස් එවකට සිටි ජනාධිපතිවරයාගේ විරුද්ධවීම මත ඔහුට කරගත නොහැකි වූ එක යහපත් කාර්යයක් කිසිවෙකුටත් පෙන්විය හැකිද?
මා දකින ආකාරයට රනිල්ගේ එකම අභිප්‍රාය ජනාධිපති පුටුවේ හැකි තරම් කාලයක් වැජඹීමයි. ඔහුට නැවතත් චන්දයක් දිනා නගර සභාවකටවත් තේරී පත්වීමට නොහැකි බව ඔහු දනී. එසේම පක්ෂ බේදයකින් තොරව පාර්ලිමේන්තුවේ සිටින අති බහුතරයක් මන්ත්‍රීවරුන්ට නැවතත් චන්දයකින් දිනිය නොහැකි බව ඔවුන් දන්නා බවද රනිල් දනී. එසේම යම් පමණකට හෝ සාධාරණ වූ රජයක් යටතේ මොවුන් බොහෝ දෙනෙකුගේ අනාගතය සිපිරිගෙය බව ඔවුන් දන්නා බවද රනිල් දනී. ඔහු කරන්නේ මේ පාර්ලිමේන්තුවේ පවතින වියවුල් මානසිකත්වය කළමනාකරණය කිරීමයි.
චොකා මල්ලිලාගෙන්, සනත් නිශාන්තලාගෙන්, ප්‍රසන්න රණතුංගලාගෙන් සැදුම් ලත් මෙගා ඇමති මණ්ඩලයකින් රටක් සංවර්ධනය කරනවා තියා එය පවත්වාගෙන යාමද විශාල අභියෝගයකි. ඔවුන් දන්නේ සොරකම පමණි. රනිල්ද මේ බව දනී. නමුත් දේශපාලන අනාගතයක් නැති ඔහුට එහි වගක් නැත.
රාජපක්ෂලාට නොතිබුණු කපටි-කෛරාටික දේශපාලන බුද්ධිය තමා සතු බව රනිල් පැමිණි විගසින් පෙන්නුම් කළේය. එතෙක් රටේ තිබුණු ඉන්ධන, ගෑස් සහ අත්‍යවශ්‍ය බොහෝ ද්‍රව්‍යවල මිල ඔහු ඉතා විශාල ප්‍රමාණයකින් වැඩි කළේය. මේ අනුව පහල මධ්‍යම පන්තිය සහ ඉන් පහල සියළුම ජන ස්ථරවල ක්‍රය ශක්තිය විශාල වශයෙන් අඩුවිය. අද ඇත්තේද එදා රටේ තිබුණු ද්‍රව්‍ය සංචිත ප්‍රමාණයම හෝ ඊට අඩු ප්‍රමාණයකි. එහෙත් අද පෝලිම් නැත. බඩු නැතැයි කියා කාටවත් පැමිණිලි කල නොහැක. එහෙත් තිබෙනා ද්‍රව්‍ය මිළදී ගැනීමට මුදල් නැත. සාමාන්‍යයෙන් ලාංකික ජනතාව කරන්නේ යමක් ඉතා සුළු ප්‍රමාණයෙන් හෝ ලබා ගත හැකි වේ නම් ඉන් සෑහීමකට පත්වීමයි. මේ නිසා පහල මධ්‍යම පන්තිය සහ ඉන් පහල පන්තිවල අරගලය දියවී ගොස් ඇත.
ඉහල මධ්‍යම පන්තිය සහ ඉන් ඉහල පන්ති "අපිට නම් ඉතින් කොහොම හරි කරගන්න පුළුවන්. අරයල පව් නේ" මානසිකත්වයෙන් පසුවෙයි. ඔවුන් බොහෝ දෙනෙක් පවතිනා තත්වය පිළිබඳව ඇත්තෙන්ම සතුටු වෙති. "දැන් පෝලිම් නැහැ, තර්ඩ් ක්ලාස් මිනිස්සු සුපර් මාර්කට් වලට එන්නේ නැහැ. පාරේ වාහන අඩු නිසා කූල් එකේ වැඩට යන්න පුළුවන්" මේ ඔවුන්ගේ සමාජයේ කතිකාවතයි. එසේම ඔවුන් පවුල් පිටින් එතෙර පදිංචියට යයි. නැත්නම් තම තරුණ දූ පුතුන් රට පටවයි. "They have no future here අනේ" මේ ඔවුන් නිතර පවසන වදන් පෙළකි.
----------------------------------------
මෙවැනි දුෂිත දේශපාලකයන් ආණ්ඩු කරන රටක් ඉතා වේගයෙන් අස්ථායි වන බව ඇමරිකාව ප්‍රමුඛ බටහිර රාජ්‍ය දනී. එය ඔවුන්ගේ බල ව්‍යපෘති ක්‍රියාවේ යෙදවීම සඳහා විශාල බාධාවකි. මේ නිසා ඔවුන් කරන්නේ තම අවශ්‍යතාවයන් ඉක්මනින් ඉටු කර දිය හැකි රටට කිසිඳු වැදගම්මක් නැති පුද්ගලයන් කෙටි කාලීනව පත්කරගැනිමයි. මෙය මීට දශක දෙකක තුනකට පෙර ලතින් ඇමරිකානු රටවලද (banana republics ලෙස හඳුන්වන රටවල්), මේ දක්වා බොහෝ මැදපෙරදිග රටවලද ක්‍රියාත්මක කරයි.
රනිල්-රාජපක්ෂ ජුන්ටාව දිගටම සිටීමේ බරපතල අනතුර මෙයයි.
මා දකින ආකාරයට අප හැකි විගසින් නව නායකත්වයක් සහ දැක්මක් බිහි කරගත යුතුය. අප කෙතරම් අකමැති වුවත් මෙම නායකත්වයට ඇමරිකාවට අවශ්‍ය දේ කිරීමට සිදුවනු ඇත. ඒ පිළිබඳව ජනතාව දැනුවත්වීම වැදගත්ය. මෙතෙක් කිසිඳු පලක් නොවූ දෙලොවටම වැඩ නැති පුහු දේශාභිමානී විලපයන්ට දැන්වත් අප තිත තැබිය යුතුය. "පළමුවත්, දෙවනුවත්, තෙවනුවත් මගේ රට" කියමින් පපුවට ගසා ගෙන මුළු රටම මංකොල්ල කා, කාබාසිනියා කල දේශපාලනයෙන් දැන්වත් ඈත්වී ඇත්ත ඇති සැටියෙන් දැකිය යුතුය. දුෂණයෙන් භීෂණයෙන් තොර වූ ලී ක්වාන් යූ පන්නයේ හෝ අඩුම ගණනේ දැලි පිහියෙන් කිරි කෑමට හැකි පර්වේෂ් මුෂාරෆ් පන්නයේ නායකත්වයක් බිහි කරගත යුතුය. අනෙක් අතට මුෂාරෙෆ්ට අත්වූ ඉරණම එම නායකයාට නොලැබෙන ආකාරයට වෙනස් කල ජන මනසක් බිහි කල යුතුය.
මේ නායකත්වය බිහිවන්නේ කොතනින්ද යන්න අප සියළු දෙනාම තමන් සිටිනා පෙට්ටිවලින් එලියට විත් සාකච්චා කල යුතුය.
